| 294 |
Almenn umsögn |
Hagavatnsvirkjun - R3139A |
kristinn geir steindórsson briem |
las niðurstöðuna. ef á að miða á við jarðfræði er nóg af svona svæðum til. ekkert merkilegt við að jöklar hopa það gera flestir nú um stundir. lítil rök eru færð um aukníngu ferðamanna. gætu jafnvel aukist ef kæmi þarna almenilegur vegur. eins og staðan er í dag og í náinni framtið munu heimamenn hafa litlar tékjur af svæðinu. faghópurin verður að rökstiðja þetað betur ekki bara draumsín í kortunum. þeir græða mest sem eru utaðkomandi. það er nú nokkuð teigjanlegt hugtak óbygða víðerni að hluta skilst að það sé metið 5.kilometrar frá svæðinu er nú reindar ekki með reiknistok en hefði haldið að mest af áhrifasvæðinu sé innan 5.kílometra frá sultartangalínu. um jarlhettuhvísl eru alveg nýjar fréttir fyrir mér veit ekki betur enn hvíslin fari í farið nú veit ég ekki hvernig menn halda að vatnið reni ef ég veit hvar stöðvarhúsið er staðsett mun vatnafar svæðisins breitast lítið eða ekkert . það sem breitist í vatnafari að yfirfall hagavatns mun færast í gamalt útfall hagavatns sem mun auka raka á svæðinu ekki veitir af og auka gróður á svæðinu ef rétt er á haldið. hvernig hagfelsvirkjun hefur áhrif á búðartúnguvirkjun er mér hulin ráðgáda þar sem vatnasviðið er annað. mér virðast kostir virkjunar vera meiri en ókostirnir. en eisog síndi sig þegar sandvatn var fært saman í eitn farveg mínkaði mikið sandfok á svæðinu á nú náttúran ekki að njóta vavans í staðinn fyrir ferðamannin í þessu tilfelli. en auðvitað er náttúran aukaatriði í þessu tilfelli
virðíngafilgst
kristinn geir briem
Sjá nánar
|
| 296 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Samorka |
Sjá nánar
|
| 297 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Meirihluti sveitarstjórnar Skaftárhrepps |
Meirihluti sveitarstjórnar Skaftárhrepps þakkar fagleg vinnubrögð faghópa og verkefnisstjórnar Rammaáætlunar og styður flokkun virkjanahugmynda í Skaftárhreppi eins og hún er sett fram í drögum að Rammaáætlun III. Skaftárhreppur er ferðaþjónustu og landbúnaðarhérað með mikla möguleika og mörg sóknarfæri í þeim atvinnugreinum, sérstaklega ef áfram gengur vel að samþætta þær og byggja á stórbrotinni og ósnortinni náttúru svæðisins. Meirihluti sveitarstjórnar fagnar því að sjá Skaftá í verndarflokki og fagnar því einnig sem landbúnaðarhérað að sjá hve mikilvægi beitar er gert hátt undir höfði í verðmætamati gagnvart Hólmsárvirkjun með miðlunarlóni við Atley.
Sjá nánar
|
| 298 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun C - R3107C |
Gísli Rúnar Konráðsson |
Ath. Umsögnin á einnig við Skatastaðavirkjun D - R3107D, Villinganesvirkjun R3108A og Blöndu - veitu úr Vestari Jökulsá R3143A
Umsögn frá Áhugahópi um verndun Jökulsánna í Skagafirði
Áhugahópur um verndun Jökulsánna í Skagafirði fagnar þeirri niðurstöðu verkefnisstjórnar rammaáætlunar að allt vatnasvið Jökulsár eystri, Jökulsár vestari og Héraðsvatna skuli vera í verndarflokki. Þar með eru allar áætlanir um Skatastaðavirkjun og Villinganesvirkjun slegnar út af borðinu. Sama gildir um veitu úr Jökulsá vestari til Blönduvirkjunar.
Áhugahópurinn telur niðurstöðu verkefnisstjórnar skynsamlega. Með henni er komið í veg fyrir gríðarleg óafturkræf náttúruspjöll og vernd svæðisins tryggð til frambúðar, íbúum Skagafjarðar og landsins alls til heilla.
Verðmætamat vatnasvæðisins er hæst af öllum metnum svæðum og neikvæð áhrif virkjana þar sömuleiðis mest. Röðun í verndarflokk á því að vera sjálfsögð og óumdeild.
Það eru ómetanleg gæði að geta notið óspilltrar náttúru svæðisins sem um ræðir og nýtt það jafnframt, m.a. til landbúnaðar og margvíslegrar ferðaþjónustu. Því ítrekar Áhugahópurinn stuðning sinn við þá niðurstöðu að árnar og vatnasvið þeirra skuli vera í verndarflokki og treystir því að hún muni standa.
Áhugahópur um verndun Jökulsánna í Skagafirði var stofnaður árið 2005 og hefur alla tíð notið víðtæks stuðnings. Á Facebókarsíðu hópsins sem opnuð var í lok júní sl. hafa þegar á annað þúsund manns lýst yfir stuðningi við verndun ánna og fer sífellt fjölgandi.
Fyrir hönd Áhugahóps um verndun Jökulsánna í Skagafirði:
Berglind Indriðadóttir kt. 090776-5339
Gísli Rúnar Konráðsson kt. 220857-4769
Guðmundur Stefán Sigurðarson kt. 201280-3389
Helga Rós Indriðadóttir kt. 2206669-5809
Kristján Kristjánsson kt. 070647-3119
Sigurður Hansen kt. 241239-4469
Sjá nánar
|
| 299 |
Almenn umsögn |
Búlandsvirkjun - R3140A |
Heiða Guðný Ásgeirsdóttir |
Sjá nánar
|
| 300 |
Almenn umsögn |
Hólmsárvirkjun neðri við Atley - R3121A |
Heiða Guðný Ásgeirsdóttir |
Sjá nánar
|
| 301 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Heiða Guðný Ásgeirsdóttir |
Sjá nánar
|
| 302 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Orkustofnun |
Sjá nánar
|
| 303 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Axel Valur Birgisson |
Sjá nánar
|
| 304 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Ingibjörg Sveinsdóttir |
Athugasemdir mínar snúa að eftirtöldum virkjanakostum á Holtamannaafrétti; Skrokkölduvirkjun, Hágönguvirkjun, Norðlingaölduveitu/Kjalölduveitu, Tungnaárlóni og Sköflungi.
Þó að virkjanir og miðlunarlón geti fallið vel að landi og jafnvel verið lítt sýnileg, þá verður að hafa það í huga að tengja þarf virkjanir við flutningskerfi raforku. Í dag virðist eini raunhæfi kosturinn til þess vera með háspennulínu. Samkvæmt könnunum þá eru raflínur þau mannvirki sem ferðamönnum og ferðaþjónustuaðilum hugnast síst á miðhálendi Íslands.
Við það að ám sé veitt úr farvegi sínum minnkar vatnsmagn í náttúrulegum farvegi þeirra. Það á t.d. við um Þjórsá, en með gerð Norðlingaölduveitu/Kjalölduveitu þá minnkar vatnsmagn neðar í Þjórsá. Það hefur áhrif á fjóra fossa í ánni; Hvanngiljafoss, Hrútshólmafoss, Dynk og Búðarhálsfoss. Þó hugsanlega yrði tryggt lágmarksrennsli um farveginn yrðu þessir fossar ekki þeir sömu og þeir eru í dag.
Áhugi ferðamanna á ósnortnum svæðum hefur aukist og talið er að áfangastaðir með ósnortna náttúru verði verðmætir í framtíðinni. Á Holtamannaafrétti eru vannýtt tækifæri í ferðaþjónustu og tel ég að framtíðarvirði svæðisins til ferðamennsku sé meira heldur en af frekari virkjanaframkvæmdum.
Sjá nánar
|
| 305 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Jón Aðalsteinn Þorgeirsson |
Sjá nánar
|
| 306 |
Almenn umsögn |
Urriðafossvirkjun - R3131A |
NASF verndarsjóður villtra laxastofna |
Verkefnastjórn Rammaáætlunar
www.ramma.is
Reykjavík
EFNI: Krafa um að tillögur verkefnisstjórnar Rammaáætlunar um að setja virkjanir í neðri hluta Þjórsár í nýtingarflokk verði dregnar til baka.
I.
Lögð hefur verið fram tillaga verkefnisstjórnar Rammaáætlunar um að setja Holtsvirkjun og Urriðafossvirkjun í nýtingarflokk. Með bréfi þessu er farið fram á að sú tillaga verði dregin til baka, enda er hún byggð á ófullnægjandi forsendum og hefur að engu þau skilyrði um takmörkuð umhverfisáhrif sem sett hafa verið í öllu ferli Rammaáætlunar.
NASF, Verndarsjóður villtra laxastofna sendi erindi til Skipulagsstofnunar þann 28. september 2015 þar sem krafist var endurskoðunar á mati á umhverfisáhrifum Hvammsvirkjunar. Sjá fylgiskjöl 5-12. Öll rök sem þar komu fram eiga við í þessu máli og vísast því til rökstuðnings sem fram kom í þeim skjölum. Málið er nú rekið fyrir úrskurðarnefnd umhverfis- og auðlindamála.
Hér á eftir verður sýnt fram á veigamikla galla og rangfærslur á málsmeðferðinni og færð rök fyrir því að tillögur um að setja þessar virkjanir í nýtingarflokk standist ekki vísindalegt mat miðað við þær kröfur sem nú eru gerðar um takmörkun umhverfisáhrifa virkjana. Ennfremur verður bent á að tillögurnar eru reistar á mati stofnunar sem er bæði vanhæf til að leggja mat á ýmsa mikilvæga þætti í verkefninu og skortir þekkingu til að geta metið þá. Þá verða settar fram aðrar athugasemdir sem NASF vill koma á framfæri. Sérstaklega skal bent á niðurstöðu Eftirlitsstofnunar EFTA (ESA) frá 4. maí sl. um að hér á landi hafi löggjöfin ekki verið aðlöguð tilskipunum ESB sem veita almenningi og hagsmunaaðilum vernd fyrir umhverfisárásum öflugra fyrirtækja sem starfa í skjóli stjórnvalda. Íslensk stjórnvöld fengu frest til 4. júlí að bregðast við – en hafa enn ekkert gert. Því er ríkari ástæða en ella að bíða með allar ákvarðanir sem þessi tilskipun nær ótvírætt til.
Í upphafi skal tekið fram að faghópur sem skipaður var 22. október 2013 af verkefnisstjórn RÁ3 til að meta helsta ágreiningsefni þessa máls komst að þeirri ótvíræðu niðurstöðu að engri óvissu hefði verið eytt um afdrif laxfiska í Þjórsá ef af virkjunum í neðri hluta árinnar yrði. Sjá fylgiskjal 13. Hugmynd hópsins um að skipta Þjórsá upp í náttúruleg og ónáttúruleg búsvæði laxfiska og réttlæta þannig að gera tilraun með Hvammsvirkjun til að sjá hvernig til tækist, breytir engu um þá meginniðurstöðu. Um þetta er fjallað hér að neðan og rakið hvernig ótvíræð niðurstaða faghópsins hefur verið affærð og misnotuð með ósannindum í málflutningi verkefnisstjórnar Rammaáætlunar og Landsvirkjunar. Við teljum að þessi blekkingaleikur hafi leitt umræðuna á villigötur og dregið athyglina frá aðalatriðum málsins.
II.
Að okkar áliti hefur raunverulegt mat á umhverfisáhrifum virkjana í neðri hluta Þjórsár, eins og núgildandi lög kveða á um, aldrei farið fram. Árin 2001-2003 var lagt fram mat sem margir óháðir sérfræðingar hafa talið ófullnægjandi. Sérfræðingar okkar hafa bent á að sama máli gegni um mörg fleiri gögn sem kallað hefur verið eftir og því sé langt í land með að hægt sé að taka ákvarðanir um verkfræðilegar aðgerðir á fyrirhuguðu virkjunarsvæði.
Í málsmeðferðinni hefur nær eingöngu verið stuðst við samantekt frá Veiðimálastofnun sem NASF telur vanhæfa vegna veigamikilla fjárhags- og hagsmunatengsla við Landsvirkjun og að stofnunina skorti þekkingu á viðfangsefninu. Verður það nánar rakið undir kafla III hér að neðan.
Samantektin frá 2001-2003 er löngu úrelt. Sett hafa verið ný lög um umhverfismat með nýjum áherslum byggðum á nýrri þekkingu og alþjóðakröfum þar sem gilda ströng skilyrði um verndun náttúruverðmæta, umhverfisvernd og sjálfbærni. Á loftslagsráðstefnunni í París í desember sl. var sýnt fram á þann mikla skaða sem stíflur og uppistöðulón vegna vatnsaflsvirkjana valda lífríkinu. Þar ber hæst tjón á fiskstofnum vegna búsvæðataps, rennslisbreytinga og setefnisflutninga. Því var lögð höfuðáhersla á að lífríkið yrði undantekningalaust kannað til hins ýtrasta og umhverfisáhrif metin af þar til bærum aðilum áður en verkfræðingar fengju að hlutast til um mannvirkjagerð í straumvötnum.
Margt í samantekt Veiðimálastofnunar hefur töluvert upplýsingagildi en getur varla talist fagleg greining á hugsanlegum áhættuþáttum og mótvægisaðgerðum. NASF telur að ekki sé nægjanlegt að benda á að hugsanlega geti einhvers konar „seiðaveitur“ auðveldað niðurgöngu seiða þar sem flestar seiðaveitur í veröldinni hafa reynst gagnslitlar þrátt fyrir áratuga tilraunastarfsemi. Eins og segir í einni skýrslu sérfæðinga okkar, sjá fylgiskjal 1a bls. 5: „There has been insufficient collection of the appropriate biological data and an insufficient evaluation of the potential impacts using population viability analyses.“
Ekki verður séð að samantekt Veiðimálastofnunar hafi verið gerð í samráði við landeigendur og heimafólk á bökkum Þjórsár. Nokkur hundruð aðilar eiga land að Þjórsá og nýta hlunnindi vatnasvæðisins með margvíslegum hætti. Veiðimálastofnun og Landsvirkjun leggja þá alla að jöfnu og hunsa sjónarmið margra þeirra að því er virðist til þess eins að þjóna hagsmunum Landsvirkjunar. Hér er um að ræða þrjú til fjögur hundruð einstaklinga með ólíka hagsmuni eftir því hvar land þeirra liggur að vatnakerfinu.
Fjölmörg grundvallaratriði er varða lífríki Þjórsár liggja ekki fyrir að mati sérfræðinga sem NASF hefur leitað til um ráðgjöf. Vísað er til umsagnar NASF til Skipulagsstofnunar frá 29. september 2015, m.a. um að gera þurfi efna- og eðlisfræðigreiningar á vatni og botngróðri Þjórsár og þverám hennar. Athygli vekur að faghópurinn tekur ekki fram að gera þurfi slíkar grunnrannsóknir af fagfólki – sem stangast á við það sem einn þátttakandi í faghópnum benti á í rannsóknaráætlunum vegna virkjunaráætlana í Hvammsá í Vopnafirði í mars 2006. Sjá fylgiskjal 3.
Veiðimálastofnun útbjó samantekt á upplýsingum um ýmiss konar efnisatriði. Ábyrgir sérfræðingar sem NASF leitaði til, innlendir og erlendir, eru á einu máli um að sú samantekt sé ekki nægjanlegur grunnur að umhverfismati. Margt í samantektinni hefur upplýsingagildi en er ekki fagleg greining á hugsanlegum áhættuþáttum og mótvægisaðgerðum. Ekki nægir að benda á að hugsanlega geti „einhvers konar seiðaveitur“ auðveldað niðurgöngu seiða því að fæstar slíkar „veitur“ hafa komið að gagni þrátt fyrir áratuga tilraunastarfsemi.
Rétt er að vekja athygli á lífslíkum sjóbirtingsstofnins í Þjórsá. Sjóbirtingur getur orðið 10-12 ára og þarf á hverju ári (stundum oftar en einu sinni) að komast út í sjó og ganga aftur í ána. Hvað sem seiðaveitum líður eru allir sérfræðingar sammála um það, hvaða stofnun sem þeir tilheyra, að þetta mun aldrei takast í reynd ef af virkjunum verður og að sjóbirtingur í Þjórsá muni því fljótlega líða undir lok.
Bjartsýni Landsvirkjunar um mögulegan árangur af seiðaveitum við að halda lífi í drjúgum hluta laxastofnsins byggist ekki á neinum reynsluvísindum. Þegar við bætist að rannsóknir á lífríkinu eru ófullnægjandi, eins og rakið er í fylgigögnum þessarar kæru, blasir við að málið þarfnast miklu betri skoðunar. Sjá fylgiskjal 2.
Í bréfi dagsettu 20. janúar, 2016, sjá fylgiskjal 1a, ásamt fylgiskjölum 1b og 1c er ítarleg greinargerð frá dr Margaret J. Filardo, Ph.D. Supervisory Fish Biologist, einum helsta sérfræðingi í áhrifum mannvirkja á lífríki vatnasvæða hjá Fish Passage Center í Portland, Oregon. Dr. Filardo fer faglega yfir alla helstu lífríkisþætti er varða áætlanir um Hvammsvirkjun og bendir á upplýsingar sem vantar áður en lengra er haldið, dregur fram óvissuþætti og sýnir fram á ónóga þekkingu þeirra sem að málinu hafa komið. Lokaorð hennar eru þessi:
In summary, the process that has occurred thus far regarding the movement of the Hvammur hydroproject to the utilization category and the decision to forgo an updated Environmental Assessment, relies on building the dam and then observing what the effectiveness of the countermeasures are on aquatic life in the Thjórsá River.This approach does not address the substantial information of the impacts of hydro development on aquatic populations from rivers around the world. If that information were taken into consideration the only logical conclusion would be that there is more “certainty” associated the impacts of hydro development than “uncertainty.” Regardless of the implementation of countermeasures and monitoring, once Hvammur is built there will be substantial negative impacts to the aquatic life of the Thjórsá.
Eins og fram kom í upphafi þessa bréfs mótmælir Verndarsjóður villtra laxastofna tillögum verkefnisstjórnar þess efnis að færa virkjanir í neðri hluta Þjórsár í nýtingarflokk vegna þess að tillögurnar byggjast á röngum og ónógum forsendum og misvísandi málatilbúnaði, allt frá því að verkefnisstjórn Rammaáætlunar skilaði inn tillögum um að færa Hvammsvirkjun úr biðflokki í nýtingarflokk til þess tíma að Landsvirkjun skilaði inn síðustu athugasemdum sínum til Skipulagsstofnunar.
Þegar Alþingi samþykkti að færa virkjanir í neðri hluta Þjórsár úr nýtingarflokki, eins og verkefnisstjórn hafði í fyrstu lagt til, í biðflokk var það vegna óvissu um afdrif laxfiska í ánni, ef af virkjunum yrði.
Það hefur alla tíð verið forsenda fyrir því að ljá máls á þessum virkjunum í ánni að tryggt væri að þær hefðu ekki verulega neikvæð áhrif á laxfiska. Þegar verkefnisstjórn setti fram tillögu sína hið fyrra sinn hafði Landsvirkjun í samvinnu við Veiðimálastofnun talið stjórnarmönnum trú um að óvissu um afdrif laxfiska í Þjórsá hefði verið eytt með mótvægisaðgerðum, einkum seiðaveitum og fiskvegum. Í athugasemdaferlinu, áður en Alþingi samþykkti Rammaáætlun, kom í ljós að það var langur vegur frá því að þeirri óvissu hefði verið eytt. Þvert á móti voru lögð fram gögn sem sýndu að sambærilegar mótvægisaðgerðir hefðu litlum sem engum árangri skilað þar sem þær hefðu verið reyndar í Bandaríkjunum — en þær aðgerðir voru helsta fyrirmynd Landsvirkjunar og Veiðimálastofnunar í málinu. Því mætti búast við algjöru hruni laxfiskastofna í ánni ef ráðist yrði í virkjanir, þrátt fyrir allar boðaðar mótvægisaðgerðir sem kynnu e.t.v. að halda lífi í 10-15% af laxastofninum. Eins og áður sagði var alltaf vitað að sjóbirtingur myndi alveg þurrkast út.
Alþingi brást við þessum athugasemdum með því að samþykkja að virkjanir í neðri hluta Þjórsár skyldu settar í biðflokk á meðan farið yrði betur yfir hættuna sem villtum laxfiskum í Þjórsá stafaði af virkjunum. Þegar þarna var komið í málsmeðferðinni var ljóst að Veiðimálastofnun var orðin vanhæf til að fjalla um málið og því var skipaður faghópur óháðra líffræðinga, undir forystu Skúla Skúlasonar, sem skyldi fara yfir gögn um virkjanir og mótvægisaðgerðir með tilliti til möguleika laxfiska í Þjórsá að lifa af í ánni ef af virkjunum yrði. Með Skúla í hópnum voru Hilmar Malmquist, Sigurður Már Einarsson og Sigurður S. Snorrason. Hópnum var falið að meta „óvissu fyrirliggjandi upplýsinga um áhrif Hvamms-, Holta- og Urriðafossvirkjana í neðri hluta Þjórsár á laxfiska í ánni“ eins og segir í efnisfyrirsögn á lokaskýrslu faghópsins sem send var verkefnisstjórn Rammaáætlunar hinn 4. nóvember 2013.
Niðurstaða hópsins er skýr: Ekki hafi dregið úr neinni óvissu um afdrif laxfiska í ánni, ef af virkjunum verði. Sjá fylgiskjal 13. Hins vegar býr hópurinn til það nýmæli í allri umfjöllun um málið að setja svæðið ofan Hvammsvirkjunar skör lægra en önnur svæði árinnar vegna þess að það sé „utan náttúrulegs útbreiðslusvæðis göngufiska“. Vegna þessarar heimatilbúnu flokkunar á mikilvægi búsvæða laxfiska í Þjórsá ályktar hópurinn að óhætt sé að gera tilraun með Hvammsvirkjun og sjá hvernig til tekst. Þannig kemst faghópurinn að þeirri niðurstöðu að það sé „réttlætanlegt að færa Hvammsvirkjun úr biðflokki í nýtingarflokk.“
Faghópurinn var ekki spurður að því í hvaða flokk ætti að skipa virkjunum í Þjórsá. Hópurinn átti að meta hvort óvissu um afdrif laxfiska í Þjórsá hefði verið eytt með boðuðum mótvægisaðgerðum við óhjákvæmileg áhrif virkjana. Mat hópsins var ótvírætt um að þeirri óvissu hefði ekki verið eytt.
Þessa niðurstöðu faghópsins, sem leidd var af vangaveltum hans um náttúruleg búsvæði í Þjórsá, tekur verkefnisstjórn Rammaáætlunar síðan og notar sem röksemd fyrir því að leggja til við Alþingi að Hvammsvirkjun verði færð úr biðflokki í nýtingarflokk. Í Greinargerð verkefnisstjórnar rammaáætlunar 21. mars 2014 til Alþingis segir um starf faghópsins og ályktanir verkefnisstjórnar af niðurstöðum hans (undirstrikun er okkar):
„Eina verkefni faghópsins felst í því að meta hvort fyrirliggjandi upplýsingar um áhrif virkjananna þriggja á laxfiska í Þjórsá hafi dregið nægjanlega mikið úr þeirri óvissu, sem leiddi til þess að virkjunarkostirnir voru færðir úr nýtingarflokki í biðflokk við endanlega afgreiðslu á tillögum verkefnisstjórnar 2. áfanga rammaáætlunar, til þess að unnt sé að raða einhverjum þeirra eða öllum í nýtingarflokk á nýjan leik.“
Faghópurinn taldi að nokkuð skýrt mat lægi fyrir á áhrifum hvers virkjunarkosts um sig á laxfiska með gönguhegðun í Þjórsá og komst að þeirri niðurstöðu að óvissa varðandi áhrif Hvammsvirkjunar á laxfiska hefði minnkað nægjanlega til að réttlætanlegt væri að færa virkjunina í nýtingarflokk á nýjan leik. Hins vegar hefði ekki verið dregið nægjanlega úr óvissu hvað varðar Holtavirkjun og Urriðafossvirkjun. Faghópurinn gerði greinarmun á þeim svæðum í Þjórsárkerfinu þar sem útbreiðsla göngufiska er náttúruleg og þeim svæðum þar sem útbreiðslan er vegna atbeina mannsins. Skýrsla faghópsins er aðgengileg á vef rammaáætlunar.
Eins og rakið er hér að ofan er það ekki satt að faghópurinn hafi talið óvissu hafa „minnkað nægjanlega til að réttlætanlegt væri að færa virkjunina í nýtingarflokk á nýjan leik.“
Við hjá NASF mótmæltum þessum ósannindum verkefnisstjórnar strax en stjórnin lagði síðan eftirfarandi svar fram með gögnum málsins til Alþingis:
Því er mótmælt harðlega að Hvammsvirkjun verði reist sem eins konar tilraunastofa til að kanna virkni mótvægisaðgerða í virkjunum neðar í ánni.
Verkefnisstjórn telur að í þessum umsögnum komi ekki fram nýjar upplýsingar sem gefi tilefni til að endurskoða fyrri afgreiðslu verkefnisstjórnarinnar.
Þetta „svar“ verkefnisstjórnar tekur ekki tillit til þess að það er ósatt að faghópurinn hafi komist að þeirri niðurstöðu að óvissu hafi verið eytt. Það er erfitt að koma með nýjar upplýsingar til að hrekja það. Það stendur og blasir við í skýrslu faghópsins.
Til frekari staðfestingar á þessu er bent á nýlegan dóm í Bandaríkjunum þar sem hafnað er áætlunum stjórnvalda þar í landi um mótvægisaðgerðir í Columbiaánni í fylkjunum Washington og Oregon, sem ætlað var að draga úr neikvæðum áhrifum virkjana í vatnakerfinu (https://www.scribd.com/doc/311532671/NWFvNMFS). Málið var höfðað fyrir hönd samtaka frumbyggja, náttúruverndarsinna og veiðimanna og flutt af umhverfislögfræðingum sem kalla sig EarthJustice. Þessi dómur á sér beina skírskotun til áforma Landsvirkjunar um að virkja í neðri hluta Þjórsár en þetta er í fimmta sinn sem dómur fellur í þessari 20 ára gömlu deilu um laxfiskstofna í Columbiaánni.
Undanfarna áratugi hafa alls kyns sérfræðingar í málefnum virkjana og umhverfisáhrifum þeirra, verkfræðingar og líffræðingar, legið yfir áætlunum um mótvægisaðgerðir og bandarísku orkufyrirtækin hafa mokað peningum í fiskvegi, seiðasleppingar og seiðaveitur en allt hefur komið fyrir ekki. Dómurinn telur að skynsemisrök, forsjálni og ráðdeild hafi ekki ráðið för heldur er talað um að málflutningur virkjanasinna sé byggður á duttlungum og gerræðissjónarmiðum; þ.e. þeir velji úr þeim upplýsingum sem fyrir liggi til þess að auka líkurnar á að málflutningur þeirra hljómi vel fremur en að leitast við að komast að rökréttum niðurstöðum miðað við fyrirliggjandi gögn.
Hin upphaflegu ósannindi um niðurstöðu faghópsins hafa gengið aftur í allri meðferð málsins og eru síðast ítrekuð í lokaskýrslu Landsvirkjunar, sem hún lagði fyrir Skipulagsstofnun eftir að allar athugasemdir höfðu komið fram (undirstrikun okkar):
1.7.10. Áhrif á fiskstofna - samantekt
Tekið var á öllum ofangreindum atriðum í mati á umhverfisáhrifum 2003. Sú viðbótarþekking sem komið hefur fram á sl. árum er í samræmi við úrskurð og skilyrði Skipulagsstofnunar vegna matsins, þar sem farið var fram á þær viðbótarrannsóknir, útfærslu mótvægis- og vöktunaraðgerða sem lagðar voru til af Veiðimálastofnun. Þess má einnig geta að í tengslum við 3. áfanga Rammaáætlunar hafa áhrif Hvammsvirkjunar á lífríki Þjórsár farið í gegnum rýnivinnu margra sérfræðinga, innlendra og erlendra, og var það niðurstaða þeirra vinnu að dregið hefði nægilega úr óvissu varðandi áhrif virkjunarinnar til að unnt væri að raða henni í nýtingarflokk á nýjan leik. Nánar er fjallað um þróun framkvæmdartilhögunar, mótvægis- og vöktunaraðgerðir í 10. kafla rýniskýrslu, þar sem tekin eru saman gögn.
Eftir stendur að niðurstaða hins óháða faghóps sem var falið að leggjast yfir fyrirliggjandi gögn var ótvíræð um að óvissu um afdrif laxfiska í Þjórsá hefði ekki verið eytt. Sú leið sem faghópurinn bauð verkefnisstjórn upp á um að greina á milli náttúrulegra og ónáttúrulegra búsvæða í Þjórsá, og álykta síðan sjálfur um flutning Hvammsvirkjunar úr biðflokki í nýtingarflokk, var algjörlega utan verksviðs hópsins. Ályktunin byggði að auki ekki á neinu fordæmi í mati á umhverfisáhrifum mannvirkja. Ekki er hægt að meta slík áhrif nema út frá núverandi ástandi umhverfisins. Ekki er í boði að reyna að ímynda sér hugsanleg áhrif á umhverfi eins og það var á ótilgreindum tíma í fortíðinni, til dæmis við landnám áður en maðurinn hóf að láta til sín taka í umhverfinu á Íslandi. Fiskvegurinn við fossinn Búða hefur nú í hartnær mannsaldur opnað laxfiskum gönguleið á frjósöm búsvæði í Þjórsá. Stiginn er því fyrir löngu orðinn hluti af umhverfinu og þeir fiskar sem um hann ganga eru á engan hátt ónáttúrulegri en aðrir fiskar.
Það er ótækt að verkefnisstjórn skuli nú byggja á þessum málatilbúnaði og rangfærslum til að ganga enn lengra og leggja til að allar virkjanir í neðri hluta Þjórsár verði færðar í nýtingarflokk.
Sú ótvíræða niðurstaða stendur óhögguð að engri óvissu um afdrif laxfiska í Þjórsá hefur verið eytt. Og það er sú niðurstaða sem hefði með réttu átt að liggja til grundvallar endanlegum tillögum verkefnisstjórnar en ekki rangfærslur þeirra sem hafa hagsmuni af því að reisa virkjanir á svæðinu –og vakta áhrif þeirra.
III.
Hér að framan hefur verið bent á að forsendur sem tillögur verkefnisstjórnar Rammaætlunar byggja á standast ekki. Eins og rakið hefur verið eru þær reistar á samantekt frá Veiðimálastofnun. Að mati NASF er stofnunin vanhæf til að veita hvers konar álit í umræddum málum vegna tengsla við Landsvirkjun og jafnframt skortir hana grundvallarþekkingu og hæfi til að geta veitt álitið, hvað sem líður áðurnefndum hagsmunatengslum sem leiða til vanhæfis.
Um vanhæfið er vísað til þess að Veiðimálastofnun er opinber stofnun. Virðist því augljóst að hún er bundin af stjórnsýslulögum. Þar þarf því að gæta vandaðra stjórnsýsluhátta. Við höfum ástæðu til að ætla að pottur sé brotinn m.a. hvað varðar hæfi og hlutleysi stofnunarinnar til að veita Landsvirkjun ráðgjöf um áhrif virkjanaframkvæmda á göngu villtra laxa og silunga í Þjórsá. Telja verður að tengsl stofnunarinnar, fjárhagsleg og fagleg, við Landsvirkjun séu þess eðlis að ástæða sé til að draga í efa hlutleysi stofnunarinnar til að gefa álit í samræmi við lögbundið hlutverk hennar. Það er staðreynd að mjög stór hluti tekna Veiðimálastofnunar hafa í mörg ár komið frá Landsvirkjun og er því ástæða til að benda á vanhæfi sérfræðinga hennar við að veita umsagnir og semja álitsgerðir er varða Landsvirkjun. Það veldur óhjákvæmilega tortryggni ef þeir sem hafa beinan fjárhagslegan hag af niðurstöðum vísindamanna greiða rannsóknarvinnu þeirra. Í svo veigamiklum málum þar sem hagsmunir hundruða einstaklinga eru í húfi og Veiðimálastofnun er fjárhagslega háð Landsvirkjun er ástæða til draga hlutleysi hennar í efa.
Til stuðnings því að Veiðimálastofnun geti ekki talist hafa næga þekkingu til að veita ofangreint álit bendum við á að hún hefur ekki á að skipa sérfræðingum á sviði straum- og rennslismælinga, frumframleiðslu eða áhrifum vatnsaflsvirkjana á lífslíkur fiskstofna. Sjá fylgiskjal 4.
IV.
Eins og að ofan greinir teljum að margt fleira skorti til að réttlæta tillögur um að færa virkjanir á borð við Holta- og Urriðafossvirkjun í nýtingarflokk og að allt sé gert til að víkja sér undan fagmennsku hjá verkefnisstjórn og til að fyrirbyggja að landeigendur og aðrir hagsmunaaðilar geti tryggt eignir sínar og stöðu til frambúðar gagnvart hótunum um þjóðnýtingu. Í þessu sambandi má og benda á ótvíræða og rökstudda niðurstöðu sem ESA sendi frá sér 4. maí sl. (http://www.eftasurv.int/media/esa-docs/physical/792444.pdf) um að hér á landi hefði löggjöfin ekki verið aðlöguð tilskipunum ESB sem veita almenningi og hagsmunaaðilum vernd fyrir umhverfisárásum öflugra fyrirtækja sem starfa í skjóli stjórnvalda. ESA telur að tilskipun Evrópusambandsins frá 2011/92/EU um hvernig staðið skuli að mati á umhverfisáhrifum framkvæmda hafi ekki verið innleidd hér á landi en henni sé einmitt ætlað að verja rétt einstaklinga og samfélagsins alls fyrir skaðlegum áhrifum af umsvifum athafnamanna eða ríkisins – og tryggja að tekið sé lögmætt og rökrétt tillit til sjónarmiða umhverfissinna og hagsmunaaðila. Þannig tekur ESA undir öll sjónarmið og meginrök okkar. ESA veitti íslenskum stjórnvöldum frest til 4. júlí sl. til að laga löggjöfina að tilskipuninni. Stjórnvöld hafa enn ekki brugðist við. Með því að virða áðurgreinda rökstudda niðurstöðu að vettugi eru íslensk stjórnvöld enn á ný að leggja stein í götu almennings og þeirra hagsmunaaðila sem vilja standa vörð um lífríkið. Ótvírætt hefur verið sýnt fram á að umhverfinu er hætta búin af framangreindu ráðslagi verkefnisstjórnarinnar. Því er brýnni nauðsyn en ella að beðið sé með allar ákvarðanir um breytt nýtingaráform á svæðinu. Eftir stendur síðan að verkefnisstjórnin hefur affært ótvíræða niðurstöðu faghópsins frá 4. nóvember 2013 um að engri óvissu hafi verið eytt um afdrif laxfiska í Þjórsá, ef af virkjunum yrði, og aldrei svarað fram komnum athugasemdum með öðru en ofangreindum útúrsnúningi um að ekki hafi komið „fram nýjar upplýsingar sem gefi tilefni til að endurskoða fyrri afgreiðslu verkefnisstjórnarinnar“. Það eru því engin málefnaleg rök fyrir tillögum verkefnisstjórnar um að færa virkjanir í neðri hluta Þjórsár í nýtingarflokk.
Áskilinn er allur réttur til þess að koma á framfæri frekari kröfum, sjónarmiðum og málsástæðum, sem og gögnum, á síðari stigum þessa máls eftir því sem tilefni kann að verða til. Sérstaklega er áskilinn réttur til að krefjast úrskurðar um stöðvun framkvæmda til bráðabirgða séu þær hafnar eða yfirvofandi, sbr. 5. gr. laga nr. 130/2011
Virðingarfyllst,
Orri Vigfússon, formaður
NASF,Verndarsjóðs villtra laxastofna
Fylgiskjal 1a Bréf frá Margaret Filardo Ph. D. 20 janúar 2016
Fylgiskjal 1b Bréf frá Margaret Filardo Ph. D 15. nóvember 2013
Fylgiskjal 1c Bréf frá Margaret Filardo Ph. D 9. nóvember 2011
Fylgiskjal 2 Fiskvegurinn við Búða – seiðaveitur ofl.
Fylgiskjal 3 Lífríki Hvammsár í Vopnafirði- Kynning á rannsóknarhugmyndum
Fylgiskjal 4 Tengsl Landsvirkjunar og Veiðimálastofnunar
Fylgiskjal 5 Endurskoðun á mati á umhverfisáhrifum Hvammsvirkjunar sept2015
Fylgiskjal 6 Haesker et al 2012
Fylgiskjal 7 Scheuerell et al 2009
Fylgiskjal 8 Petrosky & Schaller EFF_2010
Fylgiskjal 9 Delayed Mortality paper0503106FDcphs
Fylgiskjal 10 Schaller& Petrosky_NAJFM_2007
Fylgiskjal 11 Budy et al NAJFM_2002
Fylgiskjal 12 cjfas2014Schaller
Fylgiskjal 13 Mat faghóps frá 4. nóvember 2013
Sjá nánar
|
| 307 |
Almenn umsögn |
Hrafnabjargavirkjun C - R3110C |
Atvinnuþróunarfélag Eyjafjarðar |
Ath: Innsend umsögn á einnig við um Hrafnabjargavirkjun A og B og Fljótshnjúksvirkjun.
Sjá nánar
|
| 308 |
Almenn umsögn |
Hrafnabjargavirkjun C - R3110C |
Hrafnabjargavirkjun ehf. |
Meðfylgjandi umsögn og athugasemdir eiga við um alla virkjunarkosti sem Hrafnabjargavirkjun ehf. stendur að í Skjálfandafljóti, þ.e. Hrafnabjargavirkjun A, B og C og Fljótshjúksvirkjun. Ekki þykir ástæða til þess að senda hana inn í fernu lagi þótt valmöguleiki á stiku vefsíðunar bjóði aðeins upp á að senda inn fyrir einn virkjunarkost í einu þar sem umsagnirnar yrðu þá allar samhljóða. Byggir þetta á eðli umsagnarinnar og framsetningu. Vonum að þetta komi ekki að sök en séum látin vita ef nauðsynlegt er að senda þetta inn í fernu lagi.
Sjá nánar
|
| 309 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Ellert Grétarsson |
Sjá nánar
|
| 310 |
Almenn umsögn |
Eldvörp - R3263A |
Ellert Grétarsson |
Sjá nánar
|
| 311 |
Almenn umsögn |
Hólmsárvirkjun neðri við Atley - R3121A |
Orkusalan |
Sjá nánar
|
| 312 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun C - R3107C |
Snorri Zóphóníasson |
Áhrif minnkandi aurburðar á auramyndun í Skagafirði.
Á aurkeilum hlaða jökulár undir sig aurburði og veitast svo til í farvegi sínum. Héraðsvötn mynda aurkeilu alveg frá því Norðurá fellur í þau og út að sjó. Á þeim kafla hafa verið byggðir margir veitu og varnargarðar þannig að náttúrleg upphleðsla auranna á sér ekki lengur stað. Í langan tíma hefur verið lokað fyrir flæði Húseyjarkvíslar uppi við Vindheima. Jökulvatninu er haldið austanmegin niður fyrir brúna við Grundarstokk (gömlu þjóðvegabrúna). Þessi árin leitar áin mjög til austurs nyrst.
Á stórstraumsflóði rennur inn um ósana og ef mikið er í ánni á sama tíma myndast lón flæðir þá víðar en ella. Mesta flæðið undir brýrnar verður við útfall þegar stórstreymt er og mikið rennsli. Á veturna bólgnar áin mikið upp af völdum íss og flæðir þá víða. Vatnsborðsmælir er við Grundarstokk vhm077 og sýnir hann að vatnsborð hækkar um einn til einn og hálfan metra þegar ístruflunin er. Heimamenn sem ég hef rætt við telja flæði á flæði engjar ekki tengjast vorflóðum sérstaklega. Ekki er þess að vænta að kvíslarnar geti grafið sig niður vegna hæðar sjávarborðsins fyrir utan. Reynsla er frá Blönduvirkjun um áhrif á aura neðan lóns.
Umsögn í sérstöku skjali, dæmigerður ársferill vatnsborðs við Grundarstokk vhm 77.
Undirritaður hefur skrifað grein um breytingar á vorflóðum í Þjórsá og Austari Jökulsá í Skagafirði á síðustu áratugum.
http://www.vedur.is/vatnafar/frodleikur/greinar/nr/2637
Sjá nánar
|
| 313 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Bjarni Aðalgeirsson |
Meðfylgjandi er umsögn eigenda 38 jarða við Skjálfandafljót sem hafa falið undirrituðum að koma á framfæri athugasemdum við drög að lokaskýrslu um 3. áfanga verndar- og orkunýtingaráætlunar.
Virðingarfyllst,
Bjarni Aðalgeirsson hdl.
Sjá nánar
|
| 314 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Litluvellir ehf. |
Sjá nánar
|
| 315 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Orkuveita Reykjavíkur og Orka náttúrunnar |
Sjá nánar
|
| 316 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Náttúruverndarsamtök Suðvesturlands, NSVE |
Meðfylgjandi eru umsagnir NSVE í tveimur hlutum:
Athugasemdir (1) vegna Krýsuvíkursvæðisins (Sveifluháls, Sandfell og Austurengjahver) og Eldvarpa.
Athugasemdir (2) vegna Þverárdals og Innstadals
Sjá nánar
|
| 317 |
Almenn umsögn |
Urriðafossvirkjun - R3131A |
Veiðifélag Þjórsár |
Sjá nánar
|
| 318 |
Almenn umsögn |
Hvammsvirkjun - R3129A |
Veiðifélag Þjórsár |
Sjá nánar
|
| 319 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Náttúruverndarsamtök Íslands |
Með fyrirvara um leiðréttingar á texta.
Kveðja frá Stokkhólmi,
Árni Finnsson.
Sjá nánar
|
| 320 |
Almenn umsögn |
Urriðafossvirkjun - R3131A |
Jón Árni Vignisson |
Sjá nánar
|
| 321 |
Almenn umsögn |
Búlandsvirkjun - R3140A |
Suðurorka |
Sjá nánar
|
| 322 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun C - R3107C |
Sveitarfélagið Skagafjörður |
Eftirfarandi umsögn var samþykkt á 751. fundi byggðarráðs Sveitarfélagsins Skagafjarðar þann 3. ágúst 2016.
"Umsögn um drög að lokaskýrslu Verkefnastjórnar 3. áfanga rammaáætlunar.
Þann 31. mars sl. lagði verkefnisstjórn rammaáætlunar fram drög að lokaskýrslu 3. áfanga verndar- og orkunýtingaráætlunar. Í kjölfarið fylgdi þriggja vikna kynningar- og samráðsferli sem lauk 20. apríl sl. Verkefnisstjórn vann úr þessum umsögnum og lagði fram endurskoðaða lokaskýrslu þann 11. maí sl. þar sem gerðar voru tillögur um flokkun 26 virkjunarkosta og landsvæða. Í tillögunum er m.a. lagt til að í verndarflokk fari eftirtaldir virkjanakostir í Skagafirði: Villinganesvirkjun og Skatastaðavirkjanir C og D.
Um leið og verkefnisstjórnin lagði fram tillögur sínar hófst lögbundið 12 vikna umsagnarferli þar sem almenningi og öðrum hagsmunaaðilum gafst kostur á að koma athugasemdum á framfæri. Hér á eftir koma fram sjónarmið og athugasemdir Sveitarfélagsins Skagafjarðar.
Lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun er ekki fylgt.
Í lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun (48/2011) segir að markmið laganna sé:
”að tryggja að nýting landssvæða þar sem er að finna virkjunarkosti byggist á langtímasjónarmiðum og heildstæðu hagsmunamati....“
Jafnframt er skýrt kveðið á um í lögunum að taka beri tillit til fleiri þátta en ”verndargildis náttúru og menningarsögulegra minja“ eins og segir í sama texta. Þar kemur fram að horfa skuli einnig og ekki síður til þátta eins ”hagkvæmni og arðsemi ólíkra virkjanakosta og annarra gilda sem varða þjóðarhag svo og hagsmuni þeirra sem nýta þessi sömu gæði“.
Skipaðir voru 4 faghópar sem hver og einn átti að fjalla um afmarkaða efnisþætti viðfangsins og þannig saman mynda einhvers konar heildarmynd af hverjum virkjunarkosti og meta út frá því.
Ekki er hægt að sjá að vinnubrögð sem kveðið er á um í fyrrgreindum lögum hafi verið ástunduð af verkefnisstjórninni, heldur einungis horft til niðurstöðu faghópa 1 og 2 sem fjölluðu um náttúru og menningaminjar annars vegar og auðlindanýtingu aðra en orkuöflun hins vegar. Á áliti þessara tveggja hópa er mögulegum virkjunarkostum skipað í flokka. Það ættu allir að geta séð að slík vinnubrögð eru algerlega óásættanleg og ekki í anda gildandi laga. Verkefnisstjórn ber að skoða aðra þætti einnig, s.s. þjóðhagsleg og efnahagsleg áhrif mögulegra virkjana jafnt sem möguleg staðbundin efnahagsleg áhrif. Með öðrum orðum, kanna ber hvort slík mögulega jákvæð áhrif vegi upp hugsanleg neikvæð áhrif. Þessir þættir virðast hins vegar ekki hafa verið vegnir og metnir og vigtaðir saman.
Þá er verulega ámælisvert að mat fyrrgreindra faghópa á áhrifum mögulegra virkjana í Skagafirði virðist í mörgum tilfellum ekki studd rökum heldur byggð á einhvers konar huglægu mati.
Rangt farið með fjölmargar staðreyndir.
Eins og bent hefur verið á að ýmsum aðilum er í skýrslu verkefnisstjórnar farið rangt með fjölmargar staðreyndir sem lúta að mögulegri nýtingu virkjanakosta í Skagafirði. Má þar nefna að sífrerarústum er hlíft, ekki er hægt að fullyrða að verðmætum í nágrenni við virkjunarkosti verði raskað og sambýli við virkjunarkost útilokar ekki að hægt sé að njóta náttúruverðmæta.
Í ágætri rýni Orkustofnunar á drögum að skýrslu verkefnisstjórnar verndar- og orkunýtingaráætlunar frá 11. maí 2016, sem birt var á vef stofnunarinnar þann 27. júlí sl., er bent á margvísleg dæmi um undarlega aðferðafræði við mat á Skatastaðavirkjunum í Skagafirði. Meðal þess sem Orkustofnun bendir á er hve víða fullyrðingum er slengt fram án þess að rökstyðja þá með nokkrum hætti. Á þetta m.a. við um neikvæð áhrif á vistgerðir, spillingu stórra minjaheilda, skerðingu á sjónrænni fjölbreytni, rýrnun á fágæti berggrunns, fjölbreytni jarðgrunns, áhrifum á fuglalíf, rýrnun veiði o.s.frv. Bendir Orkustofnun á að allt gagnsæi og rekjanleika skorti við mat faghópa þannig að hægt sé að sannreyna það og tekur Sveitarfélagið Skagafjörður undir þau orð. Nánar má lesa um þetta á bls. 34-44 í rýni Orkustofnunar (http://os.is/media/raforka/ryni_drog_skyrsla_orkunytingaraaetlunar_11052016.pdf).
Neikvæð og jákvæð áhrif mögulegra virkjana á ferðaþjónustu í Skagafirði.
Verkefnastjórn gerir mikið úr áhrifum mögulegra virkjana á ferðaþjónustu í Skagafirði og metur þær mjög á neikvæða veru. Er þar einkum tiltekið mikilvægi flúðasiglinga fyrir ferðaþjónustu á svæðinu. Nú skal ekki lítið gert úr jákvæðum áhrifum flúðasiglinga á ferðaþjónustu og atvinnulíf í Skagafirði. Sveitarfélagið Skagafjörður saknar hins vegar staðreynda og tölfræði í þessu sambandi til faglegrar ákvarðanatöku. Hefur verkefnisstjórn til að mynda tekið saman tölfræðiefni yfir fjölda gistinátta ár hvert í Skagafirði, þróunina þar á liðnum árum og hlutfall gistinátta vegna flúðasiglinga þar af? Hefur verkefnisstjórn tekið saman hlutfall tekna vegna þjónustu við flúðasiglingar af heildartekjum vegna þjónustu við ferðamenn í Skagafirði og hvernig sú þróun hefur verið á liðnum árum? Hefur verkefnisstjórn metið fjölda starfa sem með beinum eða óbeinum hætti tengjast flúðasiglingum í Skagafirði og hlutfall þeirra af heildafjölda starfa sem tengjast ferðaþjónustu á svæðinu, jafnt beinum sem óbeinum störfum? Hafa útsvarsgreiðslur til sveitarfélaga í Skagafirði og tekjur ríkisins af greininni verið metnar? Hefur verkefnisstjórn metið hversu mikið flúðasiglingar munu dragast saman við mögulegar virkjanaframkvæmdir og jafnframt metið mögulegar mótvægisaðgerðir í þeim efnum?
Aðra þætti sem tengjast ferðaþjónustu mætti nefna einnig, t.d. tölugildi þess efnis að verðmæti hestaferða um Skagafjarðardali rýrni úr 10 niður í 3 vegna Skatastaðavirkjunarkostanna beggja, án þess að rökstuðningur fylgi sem útskýrir einkunnagjöfina á fullnægjandi hátt.
Furðu vekur að aðrar breytur, s.s. samgöngubætur og önnur innviðauppbygging sem tengist mögulegum virkjanaframkvæmdum, hafa ekki verið metnar til áhrifa á ferðaþjónustu eða samfélagið á svæðinu. Spurt er hvort verkefnisstjórn geti sýnt fram á með óyggjandi rökum að ferðamönnum muni fækka verulega í Skagafirði við mögulegar virkjanaframkvæmdir á svæðinu ? þegar reynslan sýnir að ferðamennska hefur þvert á móti víða aukist í kjölfar samgöngubóta sem fylgt hafa virkjanaframkvæmdum? Felast mögulega tækifæri fyrir ferðaþjónustu á svæðinu í slíkri uppbyggingu?
Benda má á að í umsögn Ferðamálastofu um nægjanleika gagna í 3. áfanga rammaáætlunar er talað um að talsvert skorti á að nægjanlegra gagna hafi almennt verð aflað til að tryggja ásættanlegar forsendur matsvinnu í þessum áfanga rammaáætlunar.
Ekki hlustað á sjónarmið heimamanna.
Verkefnisstjórn virðist horfa algjörlega framhjá mögulegum samfélagslegum áhrifum virkjana í Skagafirði og viðhorfa heimamanna til nýtingar orku á svæðinu.
Samkvæmt niðurstöðum skoðanakönnunar sem gerð var fyrir faghóp 3 í 3. áfanga rammaáætlunar er meirihluti íbúa í Skagafirði, eða 54%, óánægður með það samráð sem haft hefur verið við íbúa í Skagafirði vegna virkjunarkosta á svæðinu. Aðeins 19% íbúa í Skagafirði eru frekar eða mjög ánægð með samráðið. Í skoðanakönnun á landsvísu kemur fram að 60% aðspurðra eru sammála því að almenningur eigi að hafa meiri áhrif á ákvarðanir um raforkuframleiðslu á Íslandi en 16% eru því ósammála.
Skoðanakannanir í Skaftárhreppi og Skagafirði sýna jafnframt að það hefði jákvæð eða mjög jákvæð áhrif á stuðning mikils meirihluta íbúa við virkjanir ef raforkan yrði nýtt til atvinnuuppbyggingar í sveitarfélögunum. Þá kemur fram í landskönnun að 65% þátttakenda telja að sveitarfélög eigi að fá hluta af orku eða hagnaði af raforkuframleiðslu innan þeirra marka.
Þá má einnig benda á að niðurstöður þeirra rannsókna sem faghópur 3 gekkst fyrir sýna að mikill meirihluti íbúa í nærsamfélögum virkjunarkosta sem og þjóðarinnar í heild telur mikilvægt að tekið sé tillit til samfélagslegra áhrifa virkjunarkosta ekki síður en umhverfislegra og efnahagslegra áhrifa þeirra.
Ekki virðist eiga að hlusta á þessi sjónarmið meginþorra íbúa þegar tekin er ákvörðun um að setja virkjanakosti í Skagafirði í verndarflokk. Það er ólíðandi með öllu að íbúar fái ekkert um framtíð sína eða síns svæðis að segja!
Möguleg nýting skiptir miklu máli fyrir tækifæri í atvinnuuppbyggingu
Á þetta leggur Sveitarfélagið Skagafjörður áherslu og að ekki megi útiloka mögulega nýtingu vatnsafls í Skagafirði án víðtæks og faglega rökstudds mats. Sveitarfélagið Skagafjörður vill þannig að lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun sé fylgt í hvívetna.
Nefna má að í Skagafirði hefur um nokkurra ára skeið verið unnið að því að laða að fjárfestingu á sviði koltrefja- og basalttrefjaframleiðslu og í því skyni verið unnið að margvíslegum undirbúningi, rannsóknum á iðnaðinum og byggingu tengslanets í greininni. Umtalsverðum fjármunum hefur verið varið til verksins. Jafnframt hefur verið unnið að þróun umhverfisvænna lausna við framleiðsluferlið, m.a. með notkun rafmagns við eyðingu skaðlegra efna sem verða til við framleiðslu koltrefja í stað þess að eyða þeim með bruna af völdum náttúrugass eða olíu.
Framleiðsla á koltrefjum og basalttrefjum er hátækniiðnaður sem krefst aðgengis að menntuðu starfsfólki og orku. Orkunotkunin er þó lítil í samanburði við margan annan orkufrekan iðnað, auk þess sem umhverfisáhrif eru takmörkuð. Þá yrði starfsmannafjöldi slíkrar framleiðslu bundinn við tugi starfa en ekki hundruð, sem hentar samfélagsgerðinni í Skagafirði vel. Basalttrefjar og þó einkum koltrefjar eru smám saman að hasla sér völl og leysa af hólmi þekkt smíðaefni í iðnaði eins og stál, ál og timbur ? sérstaklega í greinum þar sem léttleiki og styrkur eru höfð að leiðarljósi.
Yrði um kærkomna iðnaðaruppbyggingu að ræða á atvinnusvæði sem hefur átt í vök að verjast á undanförnum árum.
Einnig hefur verið unnið að öðrum kostum í atvinnuuppbyggingu á svæðinu en þeir eiga margir það sammerkt að vera orkufrekir. Má þar nefna uppbyggingu í gagnaversiðnaði en mikill kostur er að staðsetja margvíslegan iðnað á Íslandi utan eldsumbrotasvæða.
Fylgja ber lögum og rannsaka víðtæk áhrif til hlítar.
Sveitarfélagið Skagafjörður krefst þess að þau virkjunaráform í Skagafirði sem sett hafa verið í verndarflokk verði í það minnsta flutt í biðflokk enda er þeirri greiningarvinnu sem liggja á til grundvallar ábótavant svo að ekki sé meira sagt. Útilokað er að setja mögulega virkjanakosti í Skagafirði í verndarflokk án þess að ráðist sé í mun viðameiri rannsóknir og mat á áhrifum þeirra á náttúru og samfélag í Skagafirði og nágrenni og að þar séu rekjanlegar og gagnsæjar niðurstöður allra faghópa hafðar til hliðsjónar."
Sjá nánar
|
| 323 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Samtök ferðaþjónustunnar |
Sjá nánar
|
| 324 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun D - R3107D |
Sveitarfélagið Skagafjörður |
Eftirfarandi umsögn var samþykkt á 751. fundi byggðarráðs Sveitarfélagsins Skagafjarðar þann 3. ágúst 2016.
"Umsögn um drög að lokaskýrslu Verkefnastjórnar 3. áfanga rammaáætlunar.
Þann 31. mars sl. lagði verkefnisstjórn rammaáætlunar fram drög að lokaskýrslu 3. áfanga verndar- og orkunýtingaráætlunar. Í kjölfarið fylgdi þriggja vikna kynningar- og samráðsferli sem lauk 20. apríl sl. Verkefnisstjórn vann úr þessum umsögnum og lagði fram endurskoðaða lokaskýrslu þann 11. maí sl. þar sem gerðar voru tillögur um flokkun 26 virkjunarkosta og landsvæða. Í tillögunum er m.a. lagt til að í verndarflokk fari eftirtaldir virkjanakostir í Skagafirði: Villinganesvirkjun og Skatastaðavirkjanir C og D.
Um leið og verkefnisstjórnin lagði fram tillögur sínar hófst lögbundið 12 vikna umsagnarferli þar sem almenningi og öðrum hagsmunaaðilum gafst kostur á að koma athugasemdum á framfæri. Hér á eftir koma fram sjónarmið og athugasemdir Sveitarfélagsins Skagafjarðar.
Lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun er ekki fylgt.
Í lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun (48/2011) segir að markmið laganna sé:
”að tryggja að nýting landssvæða þar sem er að finna virkjunarkosti byggist á langtímasjónarmiðum og heildstæðu hagsmunamati....“
Jafnframt er skýrt kveðið á um í lögunum að taka beri tillit til fleiri þátta en ”verndargildis náttúru og menningarsögulegra minja“ eins og segir í sama texta. Þar kemur fram að horfa skuli einnig og ekki síður til þátta eins ”hagkvæmni og arðsemi ólíkra virkjanakosta og annarra gilda sem varða þjóðarhag svo og hagsmuni þeirra sem nýta þessi sömu gæði“.
Skipaðir voru 4 faghópar sem hver og einn átti að fjalla um afmarkaða efnisþætti viðfangsins og þannig saman mynda einhvers konar heildarmynd af hverjum virkjunarkosti og meta út frá því.
Ekki er hægt að sjá að vinnubrögð sem kveðið er á um í fyrrgreindum lögum hafi verið ástunduð af verkefnisstjórninni, heldur einungis horft til niðurstöðu faghópa 1 og 2 sem fjölluðu um náttúru og menningaminjar annars vegar og auðlindanýtingu aðra en orkuöflun hins vegar. Á áliti þessara tveggja hópa er mögulegum virkjunarkostum skipað í flokka. Það ættu allir að geta séð að slík vinnubrögð eru algerlega óásættanleg og ekki í anda gildandi laga. Verkefnisstjórn ber að skoða aðra þætti einnig, s.s. þjóðhagsleg og efnahagsleg áhrif mögulegra virkjana jafnt sem möguleg staðbundin efnahagsleg áhrif. Með öðrum orðum, kanna ber hvort slík mögulega jákvæð áhrif vegi upp hugsanleg neikvæð áhrif. Þessir þættir virðast hins vegar ekki hafa verið vegnir og metnir og vigtaðir saman.
Þá er verulega ámælisvert að mat fyrrgreindra faghópa á áhrifum mögulegra virkjana í Skagafirði virðist í mörgum tilfellum ekki studd rökum heldur byggð á einhvers konar huglægu mati.
Rangt farið með fjölmargar staðreyndir.
Eins og bent hefur verið á að ýmsum aðilum er í skýrslu verkefnisstjórnar farið rangt með fjölmargar staðreyndir sem lúta að mögulegri nýtingu virkjanakosta í Skagafirði. Má þar nefna að sífrerarústum er hlíft, ekki er hægt að fullyrða að verðmætum í nágrenni við virkjunarkosti verði raskað og sambýli við virkjunarkost útilokar ekki að hægt sé að njóta náttúruverðmæta.
Í ágætri rýni Orkustofnunar á drögum að skýrslu verkefnisstjórnar verndar- og orkunýtingaráætlunar frá 11. maí 2016, sem birt var á vef stofnunarinnar þann 27. júlí sl., er bent á margvísleg dæmi um undarlega aðferðafræði við mat á Skatastaðavirkjunum í Skagafirði. Meðal þess sem Orkustofnun bendir á er hve víða fullyrðingum er slengt fram án þess að rökstyðja þá með nokkrum hætti. Á þetta m.a. við um neikvæð áhrif á vistgerðir, spillingu stórra minjaheilda, skerðingu á sjónrænni fjölbreytni, rýrnun á fágæti berggrunns, fjölbreytni jarðgrunns, áhrifum á fuglalíf, rýrnun veiði o.s.frv. Bendir Orkustofnun á að allt gagnsæi og rekjanleika skorti við mat faghópa þannig að hægt sé að sannreyna það og tekur Sveitarfélagið Skagafjörður undir þau orð. Nánar má lesa um þetta á bls. 34-44 í rýni Orkustofnunar (http://os.is/media/raforka/ryni_drog_skyrsla_orkunytingaraaetlunar_11052016.pdf).
Neikvæð og jákvæð áhrif mögulegra virkjana á ferðaþjónustu í Skagafirði.
Verkefnastjórn gerir mikið úr áhrifum mögulegra virkjana á ferðaþjónustu í Skagafirði og metur þær mjög á neikvæða veru. Er þar einkum tiltekið mikilvægi flúðasiglinga fyrir ferðaþjónustu á svæðinu. Nú skal ekki lítið gert úr jákvæðum áhrifum flúðasiglinga á ferðaþjónustu og atvinnulíf í Skagafirði. Sveitarfélagið Skagafjörður saknar hins vegar staðreynda og tölfræði í þessu sambandi til faglegrar ákvarðanatöku. Hefur verkefnisstjórn til að mynda tekið saman tölfræðiefni yfir fjölda gistinátta ár hvert í Skagafirði, þróunina þar á liðnum árum og hlutfall gistinátta vegna flúðasiglinga þar af? Hefur verkefnisstjórn tekið saman hlutfall tekna vegna þjónustu við flúðasiglingar af heildartekjum vegna þjónustu við ferðamenn í Skagafirði og hvernig sú þróun hefur verið á liðnum árum? Hefur verkefnisstjórn metið fjölda starfa sem með beinum eða óbeinum hætti tengjast flúðasiglingum í Skagafirði og hlutfall þeirra af heildafjölda starfa sem tengjast ferðaþjónustu á svæðinu, jafnt beinum sem óbeinum störfum? Hafa útsvarsgreiðslur til sveitarfélaga í Skagafirði og tekjur ríkisins af greininni verið metnar? Hefur verkefnisstjórn metið hversu mikið flúðasiglingar munu dragast saman við mögulegar virkjanaframkvæmdir og jafnframt metið mögulegar mótvægisaðgerðir í þeim efnum?
Aðra þætti sem tengjast ferðaþjónustu mætti nefna einnig, t.d. tölugildi þess efnis að verðmæti hestaferða um Skagafjarðardali rýrni úr 10 niður í 3 vegna Skatastaðavirkjunarkostanna beggja, án þess að rökstuðningur fylgi sem útskýrir einkunnagjöfina á fullnægjandi hátt.
Furðu vekur að aðrar breytur, s.s. samgöngubætur og önnur innviðauppbygging sem tengist mögulegum virkjanaframkvæmdum, hafa ekki verið metnar til áhrifa á ferðaþjónustu eða samfélagið á svæðinu. Spurt er hvort verkefnisstjórn geti sýnt fram á með óyggjandi rökum að ferðamönnum muni fækka verulega í Skagafirði við mögulegar virkjanaframkvæmdir á svæðinu ? þegar reynslan sýnir að ferðamennska hefur þvert á móti víða aukist í kjölfar samgöngubóta sem fylgt hafa virkjanaframkvæmdum? Felast mögulega tækifæri fyrir ferðaþjónustu á svæðinu í slíkri uppbyggingu?
Benda má á að í umsögn Ferðamálastofu um nægjanleika gagna í 3. áfanga rammaáætlunar er talað um að talsvert skorti á að nægjanlegra gagna hafi almennt verð aflað til að tryggja ásættanlegar forsendur matsvinnu í þessum áfanga rammaáætlunar.
Ekki hlustað á sjónarmið heimamanna.
Verkefnisstjórn virðist horfa algjörlega framhjá mögulegum samfélagslegum áhrifum virkjana í Skagafirði og viðhorfa heimamanna til nýtingar orku á svæðinu.
Samkvæmt niðurstöðum skoðanakönnunar sem gerð var fyrir faghóp 3 í 3. áfanga rammaáætlunar er meirihluti íbúa í Skagafirði, eða 54%, óánægður með það samráð sem haft hefur verið við íbúa í Skagafirði vegna virkjunarkosta á svæðinu. Aðeins 19% íbúa í Skagafirði eru frekar eða mjög ánægð með samráðið. Í skoðanakönnun á landsvísu kemur fram að 60% aðspurðra eru sammála því að almenningur eigi að hafa meiri áhrif á ákvarðanir um raforkuframleiðslu á Íslandi en 16% eru því ósammála.
Skoðanakannanir í Skaftárhreppi og Skagafirði sýna jafnframt að það hefði jákvæð eða mjög jákvæð áhrif á stuðning mikils meirihluta íbúa við virkjanir ef raforkan yrði nýtt til atvinnuuppbyggingar í sveitarfélögunum. Þá kemur fram í landskönnun að 65% þátttakenda telja að sveitarfélög eigi að fá hluta af orku eða hagnaði af raforkuframleiðslu innan þeirra marka.
Þá má einnig benda á að niðurstöður þeirra rannsókna sem faghópur 3 gekkst fyrir sýna að mikill meirihluti íbúa í nærsamfélögum virkjunarkosta sem og þjóðarinnar í heild telur mikilvægt að tekið sé tillit til samfélagslegra áhrifa virkjunarkosta ekki síður en umhverfislegra og efnahagslegra áhrifa þeirra.
Ekki virðist eiga að hlusta á þessi sjónarmið meginþorra íbúa þegar tekin er ákvörðun um að setja virkjanakosti í Skagafirði í verndarflokk. Það er ólíðandi með öllu að íbúar fái ekkert um framtíð sína eða síns svæðis að segja!
Möguleg nýting skiptir miklu máli fyrir tækifæri í atvinnuuppbyggingu
Á þetta leggur Sveitarfélagið Skagafjörður áherslu og að ekki megi útiloka mögulega nýtingu vatnsafls í Skagafirði án víðtæks og faglega rökstudds mats. Sveitarfélagið Skagafjörður vill þannig að lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun sé fylgt í hvívetna.
Nefna má að í Skagafirði hefur um nokkurra ára skeið verið unnið að því að laða að fjárfestingu á sviði koltrefja- og basalttrefjaframleiðslu og í því skyni verið unnið að margvíslegum undirbúningi, rannsóknum á iðnaðinum og byggingu tengslanets í greininni. Umtalsverðum fjármunum hefur verið varið til verksins. Jafnframt hefur verið unnið að þróun umhverfisvænna lausna við framleiðsluferlið, m.a. með notkun rafmagns við eyðingu skaðlegra efna sem verða til við framleiðslu koltrefja í stað þess að eyða þeim með bruna af völdum náttúrugass eða olíu.
Framleiðsla á koltrefjum og basalttrefjum er hátækniiðnaður sem krefst aðgengis að menntuðu starfsfólki og orku. Orkunotkunin er þó lítil í samanburði við margan annan orkufrekan iðnað, auk þess sem umhverfisáhrif eru takmörkuð. Þá yrði starfsmannafjöldi slíkrar framleiðslu bundinn við tugi starfa en ekki hundruð, sem hentar samfélagsgerðinni í Skagafirði vel. Basalttrefjar og þó einkum koltrefjar eru smám saman að hasla sér völl og leysa af hólmi þekkt smíðaefni í iðnaði eins og stál, ál og timbur ? sérstaklega í greinum þar sem léttleiki og styrkur eru höfð að leiðarljósi.
Yrði um kærkomna iðnaðaruppbyggingu að ræða á atvinnusvæði sem hefur átt í vök að verjast á undanförnum árum.
Einnig hefur verið unnið að öðrum kostum í atvinnuuppbyggingu á svæðinu en þeir eiga margir það sammerkt að vera orkufrekir. Má þar nefna uppbyggingu í gagnaversiðnaði en mikill kostur er að staðsetja margvíslegan iðnað á Íslandi utan eldsumbrotasvæða.
Fylgja ber lögum og rannsaka víðtæk áhrif til hlítar.
Sveitarfélagið Skagafjörður krefst þess að þau virkjunaráform í Skagafirði sem sett hafa verið í verndarflokk verði í það minnsta flutt í biðflokk enda er þeirri greiningarvinnu sem liggja á til grundvallar ábótavant svo að ekki sé meira sagt. Útilokað er að setja mögulega virkjanakosti í Skagafirði í verndarflokk án þess að ráðist sé í mun viðameiri rannsóknir og mat á áhrifum þeirra á náttúru og samfélag í Skagafirði og nágrenni og að þar séu rekjanlegar og gagnsæjar niðurstöður allra faghópa hafðar til hliðsjónar."
Sjá nánar
|
| 325 |
Almenn umsögn |
Villinganesvirkjun - R3108A |
Sveitarfélagið Skagafjörður |
Eftirfarandi umsögn var samþykkt á 751. fundi byggðarráðs Sveitarfélagsins Skagafjarðar þann 3. ágúst 2016.
"Umsögn um drög að lokaskýrslu Verkefnastjórnar 3. áfanga rammaáætlunar.
Þann 31. mars sl. lagði verkefnisstjórn rammaáætlunar fram drög að lokaskýrslu 3. áfanga verndar- og orkunýtingaráætlunar. Í kjölfarið fylgdi þriggja vikna kynningar- og samráðsferli sem lauk 20. apríl sl. Verkefnisstjórn vann úr þessum umsögnum og lagði fram endurskoðaða lokaskýrslu þann 11. maí sl. þar sem gerðar voru tillögur um flokkun 26 virkjunarkosta og landsvæða. Í tillögunum er m.a. lagt til að í verndarflokk fari eftirtaldir virkjanakostir í Skagafirði: Villinganesvirkjun og Skatastaðavirkjanir C og D.
Um leið og verkefnisstjórnin lagði fram tillögur sínar hófst lögbundið 12 vikna umsagnarferli þar sem almenningi og öðrum hagsmunaaðilum gafst kostur á að koma athugasemdum á framfæri. Hér á eftir koma fram sjónarmið og athugasemdir Sveitarfélagsins Skagafjarðar.
Lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun er ekki fylgt.
Í lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun (48/2011) segir að markmið laganna sé:
”að tryggja að nýting landssvæða þar sem er að finna virkjunarkosti byggist á langtímasjónarmiðum og heildstæðu hagsmunamati....“
Jafnframt er skýrt kveðið á um í lögunum að taka beri tillit til fleiri þátta en ”verndargildis náttúru og menningarsögulegra minja“ eins og segir í sama texta. Þar kemur fram að horfa skuli einnig og ekki síður til þátta eins ”hagkvæmni og arðsemi ólíkra virkjanakosta og annarra gilda sem varða þjóðarhag svo og hagsmuni þeirra sem nýta þessi sömu gæði“.
Skipaðir voru 4 faghópar sem hver og einn átti að fjalla um afmarkaða efnisþætti viðfangsins og þannig saman mynda einhvers konar heildarmynd af hverjum virkjunarkosti og meta út frá því.
Ekki er hægt að sjá að vinnubrögð sem kveðið er á um í fyrrgreindum lögum hafi verið ástunduð af verkefnisstjórninni, heldur einungis horft til niðurstöðu faghópa 1 og 2 sem fjölluðu um náttúru og menningaminjar annars vegar og auðlindanýtingu aðra en orkuöflun hins vegar. Á áliti þessara tveggja hópa er mögulegum virkjunarkostum skipað í flokka. Það ættu allir að geta séð að slík vinnubrögð eru algerlega óásættanleg og ekki í anda gildandi laga. Verkefnisstjórn ber að skoða aðra þætti einnig, s.s. þjóðhagsleg og efnahagsleg áhrif mögulegra virkjana jafnt sem möguleg staðbundin efnahagsleg áhrif. Með öðrum orðum, kanna ber hvort slík mögulega jákvæð áhrif vegi upp hugsanleg neikvæð áhrif. Þessir þættir virðast hins vegar ekki hafa verið vegnir og metnir og vigtaðir saman.
Þá er verulega ámælisvert að mat fyrrgreindra faghópa á áhrifum mögulegra virkjana í Skagafirði virðist í mörgum tilfellum ekki studd rökum heldur byggð á einhvers konar huglægu mati.
Rangt farið með fjölmargar staðreyndir.
Eins og bent hefur verið á að ýmsum aðilum er í skýrslu verkefnisstjórnar farið rangt með fjölmargar staðreyndir sem lúta að mögulegri nýtingu virkjanakosta í Skagafirði. Má þar nefna að sífrerarústum er hlíft, ekki er hægt að fullyrða að verðmætum í nágrenni við virkjunarkosti verði raskað og sambýli við virkjunarkost útilokar ekki að hægt sé að njóta náttúruverðmæta.
Í ágætri rýni Orkustofnunar á drögum að skýrslu verkefnisstjórnar verndar- og orkunýtingaráætlunar frá 11. maí 2016, sem birt var á vef stofnunarinnar þann 27. júlí sl., er bent á margvísleg dæmi um undarlega aðferðafræði við mat á Skatastaðavirkjunum í Skagafirði. Meðal þess sem Orkustofnun bendir á er hve víða fullyrðingum er slengt fram án þess að rökstyðja þá með nokkrum hætti. Á þetta m.a. við um neikvæð áhrif á vistgerðir, spillingu stórra minjaheilda, skerðingu á sjónrænni fjölbreytni, rýrnun á fágæti berggrunns, fjölbreytni jarðgrunns, áhrifum á fuglalíf, rýrnun veiði o.s.frv. Bendir Orkustofnun á að allt gagnsæi og rekjanleika skorti við mat faghópa þannig að hægt sé að sannreyna það og tekur Sveitarfélagið Skagafjörður undir þau orð. Nánar má lesa um þetta á bls. 34-44 í rýni Orkustofnunar (http://os.is/media/raforka/ryni_drog_skyrsla_orkunytingaraaetlunar_11052016.pdf).
Neikvæð og jákvæð áhrif mögulegra virkjana á ferðaþjónustu í Skagafirði.
Verkefnastjórn gerir mikið úr áhrifum mögulegra virkjana á ferðaþjónustu í Skagafirði og metur þær mjög á neikvæða veru. Er þar einkum tiltekið mikilvægi flúðasiglinga fyrir ferðaþjónustu á svæðinu. Nú skal ekki lítið gert úr jákvæðum áhrifum flúðasiglinga á ferðaþjónustu og atvinnulíf í Skagafirði. Sveitarfélagið Skagafjörður saknar hins vegar staðreynda og tölfræði í þessu sambandi til faglegrar ákvarðanatöku. Hefur verkefnisstjórn til að mynda tekið saman tölfræðiefni yfir fjölda gistinátta ár hvert í Skagafirði, þróunina þar á liðnum árum og hlutfall gistinátta vegna flúðasiglinga þar af? Hefur verkefnisstjórn tekið saman hlutfall tekna vegna þjónustu við flúðasiglingar af heildartekjum vegna þjónustu við ferðamenn í Skagafirði og hvernig sú þróun hefur verið á liðnum árum? Hefur verkefnisstjórn metið fjölda starfa sem með beinum eða óbeinum hætti tengjast flúðasiglingum í Skagafirði og hlutfall þeirra af heildafjölda starfa sem tengjast ferðaþjónustu á svæðinu, jafnt beinum sem óbeinum störfum? Hafa útsvarsgreiðslur til sveitarfélaga í Skagafirði og tekjur ríkisins af greininni verið metnar? Hefur verkefnisstjórn metið hversu mikið flúðasiglingar munu dragast saman við mögulegar virkjanaframkvæmdir og jafnframt metið mögulegar mótvægisaðgerðir í þeim efnum?
Aðra þætti sem tengjast ferðaþjónustu mætti nefna einnig, t.d. tölugildi þess efnis að verðmæti hestaferða um Skagafjarðardali rýrni úr 10 niður í 3 vegna Skatastaðavirkjunarkostanna beggja, án þess að rökstuðningur fylgi sem útskýrir einkunnagjöfina á fullnægjandi hátt.
Furðu vekur að aðrar breytur, s.s. samgöngubætur og önnur innviðauppbygging sem tengist mögulegum virkjanaframkvæmdum, hafa ekki verið metnar til áhrifa á ferðaþjónustu eða samfélagið á svæðinu. Spurt er hvort verkefnisstjórn geti sýnt fram á með óyggjandi rökum að ferðamönnum muni fækka verulega í Skagafirði við mögulegar virkjanaframkvæmdir á svæðinu ? þegar reynslan sýnir að ferðamennska hefur þvert á móti víða aukist í kjölfar samgöngubóta sem fylgt hafa virkjanaframkvæmdum? Felast mögulega tækifæri fyrir ferðaþjónustu á svæðinu í slíkri uppbyggingu?
Benda má á að í umsögn Ferðamálastofu um nægjanleika gagna í 3. áfanga rammaáætlunar er talað um að talsvert skorti á að nægjanlegra gagna hafi almennt verð aflað til að tryggja ásættanlegar forsendur matsvinnu í þessum áfanga rammaáætlunar.
Ekki hlustað á sjónarmið heimamanna.
Verkefnisstjórn virðist horfa algjörlega framhjá mögulegum samfélagslegum áhrifum virkjana í Skagafirði og viðhorfa heimamanna til nýtingar orku á svæðinu.
Samkvæmt niðurstöðum skoðanakönnunar sem gerð var fyrir faghóp 3 í 3. áfanga rammaáætlunar er meirihluti íbúa í Skagafirði, eða 54%, óánægður með það samráð sem haft hefur verið við íbúa í Skagafirði vegna virkjunarkosta á svæðinu. Aðeins 19% íbúa í Skagafirði eru frekar eða mjög ánægð með samráðið. Í skoðanakönnun á landsvísu kemur fram að 60% aðspurðra eru sammála því að almenningur eigi að hafa meiri áhrif á ákvarðanir um raforkuframleiðslu á Íslandi en 16% eru því ósammála.
Skoðanakannanir í Skaftárhreppi og Skagafirði sýna jafnframt að það hefði jákvæð eða mjög jákvæð áhrif á stuðning mikils meirihluta íbúa við virkjanir ef raforkan yrði nýtt til atvinnuuppbyggingar í sveitarfélögunum. Þá kemur fram í landskönnun að 65% þátttakenda telja að sveitarfélög eigi að fá hluta af orku eða hagnaði af raforkuframleiðslu innan þeirra marka.
Þá má einnig benda á að niðurstöður þeirra rannsókna sem faghópur 3 gekkst fyrir sýna að mikill meirihluti íbúa í nærsamfélögum virkjunarkosta sem og þjóðarinnar í heild telur mikilvægt að tekið sé tillit til samfélagslegra áhrifa virkjunarkosta ekki síður en umhverfislegra og efnahagslegra áhrifa þeirra.
Ekki virðist eiga að hlusta á þessi sjónarmið meginþorra íbúa þegar tekin er ákvörðun um að setja virkjanakosti í Skagafirði í verndarflokk. Það er ólíðandi með öllu að íbúar fái ekkert um framtíð sína eða síns svæðis að segja!
Möguleg nýting skiptir miklu máli fyrir tækifæri í atvinnuuppbyggingu
Á þetta leggur Sveitarfélagið Skagafjörður áherslu og að ekki megi útiloka mögulega nýtingu vatnsafls í Skagafirði án víðtæks og faglega rökstudds mats. Sveitarfélagið Skagafjörður vill þannig að lögum um verndar- og orkunýtingaráætlun sé fylgt í hvívetna.
Nefna má að í Skagafirði hefur um nokkurra ára skeið verið unnið að því að laða að fjárfestingu á sviði koltrefja- og basalttrefjaframleiðslu og í því skyni verið unnið að margvíslegum undirbúningi, rannsóknum á iðnaðinum og byggingu tengslanets í greininni. Umtalsverðum fjármunum hefur verið varið til verksins. Jafnframt hefur verið unnið að þróun umhverfisvænna lausna við framleiðsluferlið, m.a. með notkun rafmagns við eyðingu skaðlegra efna sem verða til við framleiðslu koltrefja í stað þess að eyða þeim með bruna af völdum náttúrugass eða olíu.
Framleiðsla á koltrefjum og basalttrefjum er hátækniiðnaður sem krefst aðgengis að menntuðu starfsfólki og orku. Orkunotkunin er þó lítil í samanburði við margan annan orkufrekan iðnað, auk þess sem umhverfisáhrif eru takmörkuð. Þá yrði starfsmannafjöldi slíkrar framleiðslu bundinn við tugi starfa en ekki hundruð, sem hentar samfélagsgerðinni í Skagafirði vel. Basalttrefjar og þó einkum koltrefjar eru smám saman að hasla sér völl og leysa af hólmi þekkt smíðaefni í iðnaði eins og stál, ál og timbur ? sérstaklega í greinum þar sem léttleiki og styrkur eru höfð að leiðarljósi.
Yrði um kærkomna iðnaðaruppbyggingu að ræða á atvinnusvæði sem hefur átt í vök að verjast á undanförnum árum.
Einnig hefur verið unnið að öðrum kostum í atvinnuuppbyggingu á svæðinu en þeir eiga margir það sammerkt að vera orkufrekir. Má þar nefna uppbyggingu í gagnaversiðnaði en mikill kostur er að staðsetja margvíslegan iðnað á Íslandi utan eldsumbrotasvæða.
Fylgja ber lögum og rannsaka víðtæk áhrif til hlítar.
Sveitarfélagið Skagafjörður krefst þess að þau virkjunaráform í Skagafirði sem sett hafa verið í verndarflokk verði í það minnsta flutt í biðflokk enda er þeirri greiningarvinnu sem liggja á til grundvallar ábótavant svo að ekki sé meira sagt. Útilokað er að setja mögulega virkjanakosti í Skagafirði í verndarflokk án þess að ráðist sé í mun viðameiri rannsóknir og mat á áhrifum þeirra á náttúru og samfélag í Skagafirði og nágrenni og að þar séu rekjanlegar og gagnsæjar niðurstöður allra faghópa hafðar til hliðsjónar."
Sjá nánar
|
| 326 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Jóhannes Ófeigsson |
Sjá nánar
|
| 327 |
Almenn umsögn |
Villinganesvirkjun - R3108A |
Héraðsvötn ehf |
Sjá nánar
|
| 328 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun C - R3107C |
Héraðsvötn ehf |
Sjá nánar
|
| 329 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun D - R3107D |
Héraðsvötn ehf |
Sjá nánar
|
| 330 |
Almenn umsögn |
Blöndulundur - R3302A |
Jonas Gudmundsson |
Kópavogi 2. ágúst 2016
Vegna lokaskýrslu verkefnisstjórnar rammaáætlunar um 3. áfanga verndar- og orkunýtingar-áætlunar vil ég koma eftirfarandi athugasemdum á framfæri varðandi það sem fram kemur um vindmyllugarða, sérstaklega Blöndulund, í skýrslunni:
1. Vindmyllugarðar eru nýjung í íslenskri orkumálaumræðu. Því verður varla haldið fram að nægileg opinber umræða hafi farið fram í landinu um áhrif vindmylla, staðsetningu þeirra og annað þei tengt.Vindmyllur munu hafa mikil umhverfisáhrif, eins og tekið er fram í skýrslu verkefnisstjórnar, þó ekki sé hægt að leggja skýrt mat á hver þau verða (sjá síðar). Almenningur hefur hins vegar ekki tekið þátt í þeirri umræðu. Ástæða er til að ætla að fólk hafi almennt ekki gert sér grein fyrir hversu nálægt framkvæmdastigi þessar hugmyndir eru komnar. Fjölmiðlaumræða um uppsetningu vinmylla hefur verið hverfandi. Ekki er hægt að finna nema einn leiðara í íslenskum fjölmiðli um málið.
2. Að gefnu því efni sem fyrir liggur er alls ekki tímabært að flokka vindmyllugarða í bið- eða nýtingaflokk virkjunarkosta. Mat á umhverfisáhrifum er af skornum skammti, gróðurkort af rannsóknasvæðum liggja ekki fyrir, aðeins liggur fyrir lauslegt mat á dýralífsáhrifum, engar kostnaðartölur sem styðja eitt staðarval umfram annað hafa verið lagðar fram. Skortur á raunhæfu mati á kostnaðarþáttum vekur sérstaka undrun.
3. Sérstaklega skortir forsendur fyrir að setja vindgarð á Auðkúluheiði í nýtingarflokk, enda segir í skýrslu verkefnastjórnar að ekki liggi einu sinni fyrir nákvæm staðsetning væntanlegra vinmylla („öll reiknuð og sýnd umhverfisáhrif á kortum ... gefa ekki endanlega mynd af sjónrænum áhrifum og hljóðvist vegna Blöndulundar þar sem endanlegar staðsetningar og tegund vindmylla hefur ekki verið ákveðin“). Hvernig er hægt að meta umhverfisáhrif þegar endanleg staðsetning liggur ekki fyrir?
4. Báðir vindmyllugarðarnir eru á mörkum svæðisskipulags miðhálendisins. Þeir munu hins báðir hafa áhrif langt inn á miðhálendið. Er það fyrst og fremst vegna þess að þeir verða einstaklega áberandi í landslagi, enda hver vindmylla á við tvo Hallgrímskirkju¬turna að hæð. Eðlilegt væri því að taka við mótun afstöðu verkefnastjórnar í þessum virkjunaráformum tillit til hugmynda sem komið hafa fram um friðlýsingu miðhálendisins, sem 60% landsmanna eru fylgjandi samkvæmt skoðanakönnunum.
5. Algjörlega skortir umfjöllun um staðarval fyrir vindmyllurnar, umfram það sem Landsvirkjun sjálf heldur fram varðandi nýtingu innviða. Þó er t.d. vitað að flutningur raforku Blönduvirkjunar er annmörkum háð. Af þeim sökum hefur ekki verið hægt að ráðast í byggingu hagkvæmrar rennslivirkjunar á Auðkúluheiði. Sýna þyrfti fram á að hve miklu leyti hægt er að spara vegi, línur og tengivirki, svo eitthvað sé nefnt, með samnýtingu við eldri vatnsaflsvirkjanrir. Bera þyrfti saman nokkra staðarvalskosti og meta alla þætti í samanburðinum. Í öðrum vestrænum löndum hefur vindmyllum í vaxandi mæli verið valinn staður fyrir utan strendur landanna.
6. Í skýrslu verkefnisstjórnar er fjallað um áhrif virkjana á ferðaþjónustu. Getið er um að ferðaþjónustan muni þurfa mun meira svigrúm á næstu árum en hingað til. Af þeim ástæðum er vindmyllugarður við Búrfellsháls settur í biðflokk frekar en nýtingarflokk. Hins vegar er ekki gert mikið úr ferðamálum á Auðkúluheiði, þó þar liggi Kjalvegur, sem um 200 þúsund Íslendingar hafa farið um og þar sem verður án efa ein helsta samgönguæð miðhálendisins á næstu áratugum. Vegna mikillar umferðar um hálendisvegi á Suðurlandi er brýnt að takast megi að dreifa fermönnum meira til annarra landshluta, ekki síst Norðurlands. Því sker það mjög í augun að ekki sé tekið meira tillit til ferðamála í mati á vindmyllugarði á Auðkúluheiði.
7. Samkvæmt könnunum sem Landsvirkjun hefur kynnt leggja ferðamenn á Íslandi mikið upp úr ósnortnum víðernum á ferðalögum sínum. Ein könnun sýnir að 87% ferðamanna finnist ósnortin víðerni mikilvæg á ferðalögum. Vart er hægt að hugsa sér mannvirki sem skemma þessa upplifun ferðamanna meira en trölllegar vindmyllur í landslaginu. Má finna ótal vitnisburði ferðamanna í öðrum löndum sem vísa mætti til í þessum efnum. Skaði sem vindmyllur valda á ferðaþjónustunni, sem er orðin ein mikilvægasta atvinnugrein þjóðarinnar, er óafturkræfur og kemur fram í lægri þjóðartekjum og gjaldeyristekjum þegar til lengri tíma er litið.
8. Að öllu samanlögðu verður ekki séð að tímabært sé að flokka vindmyllugarða sem eignlega virkjunarkosti. Til þess skortir of margar forsendur í áætlanir Landsvirkjunar.
Sjá nánar
|
| 331 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Landvernd |
Sjá nánar
|
| 332 |
Almenn umsögn |
Austurgilsvirkjun - R3157A |
Arnór Þ. Sigfússon |
Sjá nánar
|
| 333 |
Almenn umsögn |
Holtavirkjun - R3130A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 334 |
Almenn umsögn |
Urriðafossvirkjun - R3131A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 335 |
Almenn umsögn |
Skrokkölduvirkjun - R3126A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 336 |
Almenn umsögn |
Hágönguvirkjun - R3291A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 337 |
Almenn umsögn |
Kjalölduveita - R3156A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 338 |
Almenn umsögn |
Stóra-Laxá - R3141A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 339 |
Almenn umsögn |
Hólmsárvirkjun neðri við Atley - R3121A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 340 |
Almenn umsögn |
Hrafnabjargavirkjun C - R3110C |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 341 |
Almenn umsögn |
Fljótshnúksvirkjun - R3109A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 342 |
Almenn umsögn |
Fremrinámar - R3296A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 343 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun C - R3107C |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 344 |
Almenn umsögn |
Blöndulundur - R3302A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 345 |
Almenn umsögn |
Búrfellslundur - R3301A |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 346 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Landsvirkjun |
Sjá nánar
|
| 347 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Grímur Björnsson |
Sjá nánar
|
| 348 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Ingibjörg Svala Jónsdóttir |
Umsögn stjórnar Vistfræðifélags Íslands um drög verkefnastjórnar 3. áfanga rammaáætlunar
Stjórn Vistfræðifélags Íslands telur að við flokkun virkjanakosta í 3. áfanga rammaáætlunar hafi ásættanlegum aðferðum verið beitt þar sem tekið var tillit til verðmætamats á breiðum grundvelli s.s. ferðamennsku, vistfræðilegrar tengingar mismunandi svæða innan vatnasviðs, tengingar ólíkra vistkerfa (s.s. vegna aurframburðar), líffræðilegrar fjölbreytni og annarrar þjónustu vistkerfa og gildi einstakra svæða á heimsvísu. Niðurstöðurnar byggja því á nokkuð sterkum grunni sem sátt ætti að geta ríkt um þó vissulega sé eftirsjá að þó nokkrum náttúruperlum sem færðar hafa verið í nýtingarflokk.
Niðurstöðurnar sýna jafnframt fram á mikilvægi þess að sinna betur grunnrannsóknum á náttúrunni og kemur það glöggt fram í þeim fjölda virkjunarkosta sem færðir voru í biðflokk (39 kostir). Rask vegna virkjana getur haft óafturkræf áhrif á vistkerfi með ófyrirsjáanlegum afleiðingum, ekki einungis í nánasta umhverfi virkjananna heldur einnig á nærliggjandi svæðum. Því er eðlilegt og afar mikilvægt að láta áhrifasvæði þessara kosta njóta vafans þar til frekari upplýsingar liggja fyrir.
Reykjavík, 3. ágúst 2016
Fyrir hönd stjórnar Vistfræðifélags Íslands*
Ingibjörg Svala Jónsdóttir
*Tveir stjórnarmenn sem sæti áttu í faghópi 1, þeir Gísli Már Gíslason og Tómas Grétar Gunnarsson, komu ekki að samningu umsagnarinnar.
Sjá nánar
|
| 349 |
Almenn umsögn |
Búlandsvirkjun - R3140A |
Eigendur Búlands |
Sjá nánar
|
| 350 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Jóhannes Gissurarson |
Sjá nánar
|
| 351 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Náttúruverndarsamtök Suðurlands |
Sjá nánar
|
| 352 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Hjördís Finnbogadóttir |
Efni: Athugasemd vegna tillögu VR um flokkun Skjálfandafljóts, Svartár og Suðurár í Bárðardal í verndarflokk.
Lýsi ánægju með þá niðurstöðu Verkefnisstjórnar Rammaáæltunar að setja Skjálfandafljót, Suðurá og Svartá í verndarflokk enda sýnir stjórnin fram á verndargildi þessara vatnsfalla og Skjálfandafljóts sem heildar. Gjalda ber varhug við öllum hugmyndum um virkjun Svartár og Suðurár – þótt ekki séu endilega mjög stórar í sniðum. Á þessu svæði er „vatn á lausu“ sem hægt væri að krækja í og stækka síðar virkjun sem nú virðist ekki svo stór. Ráðherra umhverfismála áformar að koma á fót starfshópi til að skoða hugmyndir um þjóðgarð á miðhálendinu. Gangi slík áform eftir munu Svartá og Suðurá og Skjálfandafljót að verulegu leyti verða hluti af þeim þjóðgarði og aðdráttarafli hans. Virkjun myndi draga úr verndargildi svæðisins. Meðan hugmyndir um þjóðgarð á miðhálendinu eru í gerjun ætti því ekki að hreyfa við neinu á þessum slóðum.
Suðurá og Svartá eru mjög fallegar litlar ár í hálendisjaðrinum og það væri skemmdarverk að leggja þessar perlur í stokk til að framleiða lítilræði af rafmagni. Rétt væri að friðlýsa þessar ár báðar, Svartárvatn og Suðurárbotna til að varðveita þannig að komandi kynslóðir fái notið þessa svæðis í þeirri mynd sem það er. Jarðmyndanir, gróður, dýralíf og lifandi vatnið á þessu svæði er einstakt á heimsvísu. Svartá er mjög vinsæl urriðaá og í Suðurá þrífst bæði urriði og bleikja. Landið er nánast ósnortið og rómað fyrir fegurð sem að verulegu leyti hyrfi með óafturkræfum breytingum sem áformuð virkjun myndi valda. Rannsókn sem Líf- og umhverfisvísindadeild Háskóla Íslands gerði bendir til þess að áformuð virkjun í Svartá myndi draga mjög úr áhuga manna á að ferðast um svæðið.
Verulegur hluti þess rennandi vatns og lands sem fyrirhuguð Svartárvirkjun myndi byggja á tilheyra Stórutungu, sem er í ríkiseigu. Nauðsynlegt er að varpa ljósi á hvernig það gat gerst að Ríkiseignir, eða aðrir aðilar sem véla um þessa verðmætu eign almennings, komust að þeirri niðurstöðu að 9,8 MW virkjun væri viðeigandi meðferð á þessum náttúrugæðum. Hvorki þjóðhagslegir né svæðisbundnir hagsmunir kalla á slíka virkjun og því er nauðsynlegt að upplýst verði hverjar voru forsendur þeirrar ákvörðunar að heimila virkjunina.
Sjá nánar
|
| 353 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Arnór Benónýsson |
Athugasemd við drög að lokaskýrslu verkefnisstjórnar 3. áfanga verndar og orkunýtingaráætlunar.
Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar lýsir vonbrigðum sínum með að ekki hafi verið sinnt öllum lögbundum þáttum í vinnu verkefnisstjórnar áður en lagt er til að Skjálfandafljót verði sett í verndarflokk.
Þrátt fyrir það sem fram kemur í kafla 9.4.2. í drögum að lokaskýrslu verkefnisstjórnar verður ekki séð að lagafyrirmælum í 4. mgr. 3. gr. laga nr. 48/2011 um verndar- og orkunýtingaráætlun sé fullnægt en þar er skýrt kveðið á um að það ber að leggja mat á efnahagsleg, umhverfisleg og samfélagsleg áhrif.
Fram kemur í drögunum að faghópur nr. 3 sem fjalla á um efnahagsleg og samfélagsleg áhrif og faghópur nr. 4 sem á að fjalla um þjóðhagsleg áhrif telja sig skorta tíma til að vinna frekar að upplýsingaöflun og rannsóknum til þess að geta skilað niðurstöðum sínum.
Í greinargerð faghóps 3 í drögum að lokaskýrslu verkefnisstjórnar er greint frá íbúafundum í sveitarfélögum við neðri hluta Þjórsár, í Skaftárhreppi og í Skagafirði og lagt út frá þeim.
Ekki er að finna í fundargerðum faghóps 3 rökstuðning fyrir því hvers vegna ekki var haldinn sambærilegur fundur eða fundir með íbúum Þingeyjarsveitar og/eða landeigendum við Skjálfandafljót í þessu ferli og getum við ekki sætt okkur við þessa málsmeðferð.
Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar krefst þess að verkefnisstjórnin leggi ekki fram lokaskýrslu sína fyrr en öllum þáttum verkefnavinnunar er lokið og lýsir sig reiðubúna til samstarfs til að svo megi verða.
Mikilvægt er að vinnubrögð verkefnissjórnar séu fagleg og gagnsæ og tryggi að fulls jafnræðis sé gætt áður en tillögur hennar eru lagðar fram.
f.h sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar,
Arnór Benónýsson oddviti
Sjá nánar
|
| 354 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Jóhannes Gissurarson |
Sjá nánar
|
| 355 |
Almenn umsögn |
Bjarnarflagsvirkjun - R3297A |
Fjöregg |
Sjá nánar
|
| 356 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Eldvötn - samtök um náttúruvernd í Skaftárhreppi |
Sjá nánar
|
| 357 |
Almenn umsögn |
Villinganesvirkjun - R3108A |
Svæðisfélag VG Skagafirði |
Umsögn vegna rammaáætlunar frá Svæðisfélagi Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs í Skagafirði
Vinstrihreyfingin grænt framboð í Skagafirði fagnar tillögum verkefnisstjórnar 3. áfanga rammaáætlunar 2013 – 2017 um orkunýtingu og vernd, þar sem lagt er samhljóða til að jökulsárnar í Skagafirði fari í verndarflokk. Verndun jökulsánna í Skagafirði hefur verið baráttu mál VG í Skagafirði um árabil. Vísað er til ályktunar og stefnuskrár Vg í Skagafirði :
Í ályktun félagsfundar Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs í Skagafirði frá 8. júní 2005 segir:
„Héraðsvötnin og jökulárnar móta ásýnd og ímynd Skagafjarðar og eru undirstaða hins síkvika lífkerfis héraðsins allt frá jöklum til hafs. Tækifæri framtíðarinnar felast í að vernda þau og nýta óspjölluð í tengslum við fjölþætta útivist, veiði, ferðaþjónustu, landbúnað og aðra umhverfisvæna atvinnustarfsemi. Þýðing Vatnanna fyrir, fuglalíf, uppeldi fiskseiða, bæði ferskvatnsfiska og sjávarfiska er einnig ómetanleg. Félagsfundur VG í Skagafirði leggst því alfarið gegn öllum hugmyndum um virkjanir í Jökulsánum í Skagafirði.“
Ferðaþjónusta í Skagafirði er í örum vexti og hafa fljótasiglingar skapað svæðinu mikla sérstöðu.
Augu æ fleiri eru að opnast fyrir verðmæti ósnortinnar náttúru og ábyrgð okkar gagnvart komandi kynslóðum. Náttúran á sinn eigin sjálfstæða rétt. Við höfum hana að láni frá komandi kynslóðum. Jökulsárnar í Skagafirði eru mikilvægar fyrir lífkerfi héraðsins frá jöklum til sjávar. Vötnin hafa ekki aðeins mótað skagfirska náttúru heldur einnig skagfirska menningu og daglegt líf. Þau eru lífæð Skagafjarðar.
Umsögnin á við alla virkjanakostnaði í jökulsánum í Skagafirði.
Sjá nánar
|
| 358 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun C - R3107C |
Svæðisfélag VG Skagafirði |
Umsögn vegna rammaáætlunar frá Svæðisfélagi Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs í Skagafirði
Vinstrihreyfingin grænt framboð í Skagafirði fagnar tillögum verkefnisstjórnar 3. áfanga rammaáætlunar 2013 – 2017 um orkunýtingu og vernd, þar sem lagt er samhljóða til að jökulsárnar í Skagafirði fari í verndarflokk. Verndun jökulsánna í Skagafirði hefur verið baráttu mál VG í Skagafirði um árabil. Vísað er til ályktunar og stefnuskrár Vg í Skagafirði :
Í ályktun félagsfundar Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs í Skagafirði frá 8. júní 2005 segir:
„Héraðsvötnin og jökulárnar móta ásýnd og ímynd Skagafjarðar og eru undirstaða hins síkvika lífkerfis héraðsins allt frá jöklum til hafs. Tækifæri framtíðarinnar felast í að vernda þau og nýta óspjölluð í tengslum við fjölþætta útivist, veiði, ferðaþjónustu, landbúnað og aðra umhverfisvæna atvinnustarfsemi. Þýðing Vatnanna fyrir, fuglalíf, uppeldi fiskseiða, bæði ferskvatnsfiska og sjávarfiska er einnig ómetanleg. Félagsfundur VG í Skagafirði leggst því alfarið gegn öllum hugmyndum um virkjanir í Jökulsánum í Skagafirði.“
Ferðaþjónusta í Skagafirði er í örum vexti og hafa fljótasiglingar skapað svæðinu mikla sérstöðu.
Augu æ fleiri eru að opnast fyrir verðmæti ósnortinnar náttúru og ábyrgð okkar gagnvart komandi kynslóðum. Náttúran á sinn eigin sjálfstæða rétt. Við höfum hana að láni frá komandi kynslóðum. Jökulsárnar í Skagafirði eru mikilvægar fyrir lífkerfi héraðsins frá jöklum til sjávar. Vötnin hafa ekki aðeins mótað skagfirska náttúru heldur einnig skagfirska menningu og daglegt líf. Þau eru lífæð Skagafjarðar.
Umsögnin á við alla virkjanakosti í jökulsánum í Skagafirði
Sjá nánar
|
| 359 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun D - R3107D |
Svæðisfélag VG Skagafirði |
Umsögn vegna rammaáætlunar frá Svæðisfélagi Vinstrihreyfingarinnar græns framboðs í Skagafirði
Vinstrihreyfingin grænt framboð í Skagafirði fagnar tillögum verkefnisstjórnar 3. áfanga rammaáætlunar 2013 – 2017 um orkunýtingu og vernd, þar sem lagt er samhljóða til að jökulsárnar í Skagafirði fari í verndarflokk. Verndun jökulsánna í Skagafirði hefur verið baráttumál VG í Skagafirði um árabil. Vísað er til ályktunar og stefnuskrár Vg í Skagafirði:
Í ályktun félagsfundar Vinstri hreyfingarinnar – græns framboðs í Skagafirði frá 8. júní 2005 segir:
„Héraðsvötnin og jökulárnar móta ásýnd og ímynd Skagafjarðar og eru undirstaða hins síkvika lífkerfis héraðsins allt frá jöklum til hafs. Tækifæri framtíðarinnar felast í að vernda þau og nýta óspjölluð í tengslum við fjölþætta útivist, veiði, ferðaþjónustu, landbúnað og aðra umhverfisvæna atvinnustarfsemi. Þýðing Vatnanna fyrir, fuglalíf, uppeldi fiskseiða, bæði ferskvatnsfiska og sjávarfiska er einnig ómetanleg. Félagsfundur VG í Skagafirði leggst því alfarið gegn öllum hugmyndum um virkjanir í Jökulsánum í Skagafirði.“
Ferðaþjónusta í Skagafirði er í örum vexti og hafa fljótasiglingar skapað svæðinu mikla sérstöðu.
Augu æ fleiri eru að opnast fyrir verðmæti ósnortinnar náttúru og ábyrgð okkar gagnvart komandi kynslóðum. Náttúran á sinn eigin sjálfstæða rétt. Við höfum hana að láni frá komandi kynslóðum. Jökulsárnar í Skagafirði eru mikilvægar fyrir lífkerfi héraðsins frá jöklum til sjávar. Vötnin hafa ekki aðeins mótað skagfirska náttúru heldur einnig skagfirska menningu og daglegt líf. Þau eru lífæð Skagafjarðar.
Umsögnin á við alla virkjanakosti í jökulsánum í Skagafirði
Sjá nánar
|
| 360 |
Almenn umsögn |
Skatastaðavirkjun D - R3107D |
Félag ferðaþjónustunar í Skagafirði |
Umsögn frá Félagi ferðaþjónustnar í Skagafirði um verndun Jökulsánna í Skagafirði
Félag ferðaþjónustunar í Skagafirði gleðst yfir og styður þá niðurstöðu verkefnisstjónar rammaáætlunar að Jökulsá eystri, Jökulsá vestari skulu vera metin í vendarflokk ásamt tillögu um Blöndu þar sem vatnsöfnum væri af svæði í vendarflokki, vestari Jökulsár. Eins og kemur fram í rammaáætlun byggist flokkun í vernarflokk á "verðmætum viðkomandi svæðis, annars vegar með tilliti til náttúruminja og hins vegar með tilliti til menningarsöglegra minja." Félag ferðaþjónustunar í Skagafirði telur mikilvægt að vernda náttúruminjar og menningarsöglegar minjar á svæðinu, með því er verið að renna styrkari stoðum undir ferðaþjónustu á svæðinu og stuðla að frekari uppbyggingu til lengri tíma. Ferðaþjónustu fyrirtæki á svæðinu hafa verið að nýta þær náttúruauðlindir sem eru á svæðinu og telur Félag ferðaþjónustunar í Skagafirði að séu mikil sóknarfæri séu til staðar fyrir frekar uppbyggingu. Ferðaþjónustufyrirtæki í Skagafirði hafa verið að byggja upp svæðið til fuglaskoðunar, flúðasiglinga, göngu og-hestaferða sem eru áhugaverðir áfangastaðir til að njóta óspilltrar nátturu og afþreyingu á svæðinu sem ber að vernda.
Félag ferðaþjónustnar í Skagafirði vill því ítreka stuðning sinn við þá niðurstöðu verkefnastjórnar rammaáætlunar að Jökulsárnar verði í verdarflokki til að náttúruminjar og menningarsögulegarminjar megi venda og að ferðaþjónusta á svæðinu geti handið áfram að byggja upp starfsemi sína í jafnvægi við náttúruna.
Fyrir hönd Félags ferðaþjónustunar í Skagafirði:
Þórhildur M. Jónsdóttir
Evelyn Ýr Kuhne
Hildur Magnúsdóttir
Sjá nánar
|
| 361 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Félag ferðaþjónustunar í Skagafirði |
Umsögn frá Félagi ferðaþjónustnar í Skagafirði um verndun Jökulsánna í Skagafirði
Félag ferðaþjónustunar í Skagafirði gleðst yfir og styður þá niðurstöðu verkefnisstjónar rammaáætlunar að Jökulsá eystri,
Jökulsá vestari skulu vera metin í vendarflokk ásamt tillögu um Blöndu þar sem vatnsöfnum væri af svæði í vendarflokki, vestari
Jökulsár. Eins og kemur fram í rammaáætlun byggist flokkun í vernarflokk á "verðmætum viðkomandi svæðis, annars vegar
með tilliti til náttúruminja og hins vegar með tilliti til menningarsöglegra minja." Félag ferðaþjónustunar í Skagafirði telur
mikilvægt að vernda náttúruminjar og menningarsöglegar minjar á svæðinu, með því er verið að renna styrkari stoðum undir
ferðaþjónustu á svæðinu og stuðla að frekari uppbyggingu til lengri tíma. Ferðaþjónustu fyrirtæki á svæðinu hafa verið að nýta
þær náttúruauðlindir sem eru á svæðinu og telur Félag ferðaþjónustunar í Skagafirði að séu mikil sóknarfæri séu til staðar fyrir
frekar uppbyggingu. Ferðaþjónustufyrirtæki í Skagafirði hafa verið að byggja upp svæðið til fuglaskoðunar, flúðasiglinga, göngu
og-hestaferða sem eru áhugaverðir áfangastaðir til að njóta óspilltrar nátturu og afþreyingu á svæðinu sem ber að vernda.
Félag ferðaþjónustnar í Skagafirði vill því ítreka stuðning sinn við þá niðurstöðu verkefnastjórnar rammaáætlunar að Jökulsárnar
verði í verdarflokki til að náttúruminjar og menningarsögulegarminjar megi venda og að ferðaþjónusta á svæðinu geti handið
áfram að byggja upp starfsemi sína í jafnvægi við náttúruna.
Fyrir hönd Félags ferðaþjónustunar í Skagafirði:
Þórhildur M. Jónsdóttir kt:150474-4859
Evelyn Ýr Kuhne kt:050373-2239
Hildur Magnúsdóttir kt:2110794369
Sjá nánar
|
| 363 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Skipulagsstofnun |
Sjá nánar
|
| 364 |
Almenn umsögn |
Almennt |
Sveitarstjórn Ölfuss |
Sjá nánar
|
